صفحه اصلی / اخبار/ دفتر خانه / نایب‌رییس کانون سردفتران و دفتریاران:در اجباری بودن تنظیم اسناد نقل و انتقال خودرو در دفاتر اسناد رسمی نباید تردید کرد

نایب‌رییس کانون سردفتران و دفتریاران:در اجباری بودن تنظیم اسناد نقل و انتقال خودرو در دفاتر اسناد رسمی نباید تردید کرد


نایب‌رییس کانون سردفتران و دفتریاران:در اجباری بودن تنظیم اسناد نقل و انتقال خودرو در دفاتر اسناد رسمی نباید تردید کرد

نایب‌رییس کانون سردفتران و دفتریاران گفت: با وجود ماده 10 قانون تنظیم برخی از مقررات مالی دولت از جمله اخذ حق الثبت معادل نیم درصد مبلغ معامله، آراء هیات عمومی دیوان عدالت اداری، ‌نظریه اداره کل حقوقی قوه قضاییه، آراء صادره از مراجع قضایی و چندین دلیل دیگر در اجباری بودن تنظیم اسناد نقل و انتقال در دفاتر اسناد رسمی نباید تردید کرد.

نيره رحماني

محمد عظیمیان در گفت وگويي تفصيلي درخصوص مرجع تنظیم سند نقل و انتقال خودرو، گفت: مطابق نص صریح ماده یک قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران مصوب 1354 دفترخانه اسناد رسمی واحد وابسته به وزارت دادگستری است و برای تنظیم و ثبت اسناد رسمی طبق قوانین و مقررات مربوط تشکیل می‌شود. وظایف دفترخانه تابع قوانین و نظامات راجع به آن است. با این توصیف مرجع صالح به تنظیم و ثبت رسمی اسناد، دفاتر اسناد رسمی هستند و علی‌رغم سپری شدن بیش از نیم قرن از تاریخ تصویب قانون، به لحاظ کارنامه موفق دفاتر اسناد رسمی در اجرای دقیق امر حاکمیتی تنظیم سند، نه اینکه از صلاحیت دفاتر مصداقی کم شده، بلکه با تصویب مقررات جدید بر صلاحیت دفاتر نیز افزوده شده است.

 وی با بیان اینکه در این راستا لازم است که تاریخچه تحولات قانونگذاری در بحث تنظیم سند خودرو بررسی شود،‌ ادامه داد: اولین مقرره مربوط به انتقال خودرو بر می‌گردد به سال 1347 و زمان تصویب آیین نامه راهنمایی و رانندگی،‌ که در ماده 15 آیین نامه به موضوع انتقال خودرو و تکلیف فروشنده و خریدار پس از انتقال اشاره داشته که با عنایت به صلاحیت عام دفاتر اسناد رسمی در تنظیم هرگونه سند قطعاً به لحاظ سابقه چهل ساله دفتر اسناد رسمی (قانون تشکیل دفاتر اسناد رسمی مصوب 1307) خرید و فروش مورد نظر،‌ نزد دفتر اسناد رسمی است. پس از آن در سال 1350 با تصویب قانون رسیدگی به تخلفات و اخذ جریمه های رانندگی، قانونگذار در ماده 10 قانون مقرر داشته که کلیه معاملات و نقل و انتقالات وسایل نقلیه موتوری از لحاظ شناسایی مالک آن نیز باید در دفاتر شهربانی کل ثبت شود. دفاتر اسناد رسمی مکلف‌اند پس از تنظیم سند خلاصه آن را به شهربانی محل نصب پلاک اعلام کنند.

 نایب رییس کانون سردفتران و دفتریاران در پاسخ به اینکه آیا در قانون اختصاصی مربوط به تخلفات رانندگی موضوع تنظیم سند انتقال در دفاتر اسناد رسمی مورد توجه قرار گرفته است یا خیر؟ گفت: طبق ماده 10 قانون، قانونگذار ثبت معاملات و نقل و انتقالات وسایل نقلیه موتوری در دفاتر شهربانی را نیز ضروری دانسته است،‌ استفاده از عبارت «نیز» در سطر اول ماده قانونی، بیانگر ضرورت یک اقدام حقوقی در مرجعی غیر از شهربانی است و آن هم به صراحت قسمت اخیر ماده قانونی، دفاتر اسناد رسمی است. یعنی پس از تنظیم سند معامله و نقل و انتقال در دفاتر اسناد رسمی، شهربانی کل مکلف است مراتب را در دفتر مربوطه ثبت کند. این استنباط منطبق با مندرجات اصلاحیه مصوب 1354 ماده قانونی مذکور و الحاق 2 تبصره به آن می‌باشد که در تبصره اول به صدور شناسنامه توسط اداره راهنمایی و رانندگی و تنظیم سند انتقال در دفاتر اسناد رسمی و ارسال سند انتقال توسط دفترخانه به اداره راهنمایی و رانندگی برای صدور شناسنامه اشاره شده است. همچنین در تبصره مرقوم قانونگذار به کرات به موضوع نقل و انتقال وسایل نقلیه در دفاتر اسناد رسمی اشاره کرده و صلاحیت ادارات راهنمایی و رانندگی را به صدور شناسنامه وسیله نقلیه نه شناسنامه مالکیت و نه سند مالکیت محدود کرده است.

 عظیمیان افزود: پس از انقلاب شکوهمند اسلامی، شورای محترم انقلاب در 25/ 4/ 1359 با تصویب لایحه قانونی نحوه نقل و انتقالات وسایل نقلیه موتوری که هیچ وقت اجرا نشد، نقل و انتقال وسایل نقلیه موتوری در دفاتر اسناد رسمی را ممنوع و یگان‌های راهنمایی و رانندگی را مامور نقل و انتقال البته به ترتیب مقرر در قانون و آیین نامه آن کرد.

 وی به دلیل اجرا نشدن قانون اشاره کرد و گفت: این لایحه قانونی دارای 10 ماده است که در ماده 7 آن تصریح شده است تاریخ اجرای این قانون در تهران پس از سه ماه از تاریخ تصویب آیین نامه اجرایی و در شهرستان‌ها بعد از شش ماه از تاریخ تصویب آیین نامه اجرایی خواهد بود و کلیه نقل و انتقالات وسایل نقلیه موتوری قبل از اجرای این قانون کما فی‌السابق انجام خواهد پذیرفت.

 نایب رییس کانون سردفتران و دفتریاران به حکایت مندرجات تمام مجموعه قوانین و مقررات اشاره و تاکید کرد: تاکنون آیین نامه مذکور تصویب نشده است. به صراحت ماده قانونی، اجرای قانون منوط به تصویب آیین نامه شده و بنابراین ادعای اجرایی شدن لایحه قانونی ادعای بی اساسی است، ثانیاً در سطر آخر ماده قانونی به نقل و انتقالات وسایل نقلیه موتوری کما فی السابق اشاره شده و تاکید بر عبارت «کمافی السابق» تنظیم سند در دفاتر اسناد رسمی وفق ماده 10 قانون رسیدگی به تخلفات و اخذ جریمه های رانندگی مصوب 1350 است. علی رغم تصویب لایحه قانونی مذکور در تاریخ 25 تیر 1359 در همان روز یعنی 25 تیر 1359 لایحه قانونی اصلاح بعضی از مواد قانون مالیات های مستقیم از تصویب شورای انقلاب گذشت و در تبصره 2 ماده 7 لایحه مذکور مقرر گردید دفاتر اسناد رسمی موظفند از صدور هر نوع سند (قطعی، شرطی، ‌اجاره‌ای، رهنی، صلح، وکالت و غیره) قبل از دریافت رسید مالیات خودداری نموده و ضمناً فهرست نقل و انتقالات وسائط نقلیه‌ای را که در آن دفتر معامله شده، حداکثر تا پایان هفته بعد به اداره کل مالیات‌های غیرمستقیم در تهران و ادارات امور اقتصادی و دارایی در شهرستان ارسال دارند.

وی ادامه داد: با این وصف علاوه بر این که لایحه قانونی نحوه نقل و انتقالات وسایل نقلیه موتوری به لحاظ منوط شدن به تصویب آیین نامه و عدم تصویب آیین نامه مربوطه هیچگاه اجرایی نگردید، مجدداً در لایحه بعدی وظیفه اخذ مالیات نقل و انتقال و تبعاً تنظیم اسناد نقل و انتقال وسایل نقلیه موتوری به عهده دفاتر اسناد رسمی گذاشته شد.

 عظیمیان در پاسخ به این سئوال که این ممنوعیت بر روی کاغذ تا چه زمانی ادامه خواهد داشت؟ گفت: در 19 تیر 1365، قانون آزادی معاملات وسائط نقلیه به تصویب رسید و بر اساس ماده واحده مربوطه،‌ دولت موظف است خرید و فروش وسایط نقلیه را آزاد اعلام و بابت نقل و انتقالات رسمی آنها مالیات‌های قانونی را دریافت نماید. نقل و انتقالات رسمی که در ماده واحده مورد اشاره قرار گرفته، تاکیدی است بر صلاحیت دفاتر اسنادرسمی در ماده یک قانون دفاتر تنظیم و ثبت رسمی اسناد.

 نایب رییس کانون سردفتران و دفتریاران درباره اتفاق جدید در حوزه قانونگذاری در طول دو دهه اخیر پس از تصویب قانون مذکور، در رابطه با انتقالات خودرو اظهار کرد: دقیقاً مبانی قانونی ذکر شده کافی بود تا مردم همچنانکه برای درخواست گذرنامه به اداره گذرنامه و برای دریافت شناسنامه به ادارات ثبت احوال و برای دریافت سند مالکیت املاک به ادارات ثبت اسناد و املاک مراجعه می نمایند، برای تنظیم و ثبت معاملات خودرو صرفا به دفاتر اسناد رسمی مراجعه نمایند تا این که در سال 1384 به تجویز بند 4 ماده 18 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (مصوب 27/ 11/ 1380) آیین نامه راهنمایی و رانندگی مصوب و برای اولین بار موضوع فک پلاک قدیمی و نصب پلاک جدید (تعویض پلاک) در هر نقل و انتقال الزامی شد و وظیفه فک پلاک به عهده راهنمایی و رانندگی و تنظیم سند انتقال خودرو به عهده دفاتر اسناد رسمی گذاشته شد.

 وی ادامه داد: مطابق ماده 20 آیین نامه، هنگام نقل و انتقال مالکیت وسایل نقلیه، متعاملین یا قائم مقام قانونی آن‌ها ابتدا درخواست خود را به راهنمایی و رانندگی، نیروی انتظامی یا مراکز مجاز تعیین شده ارائه کنند تا پس از احراز اصالت خودرو و تطبیق مدارک آن ها، نسبت به فک پلاک منصوبه بر روی خودرو مورد معامله و اختصاص پلاک جدید و صدور شناسنامه جدید و ثبت تغییرات مزبور در نظام رایانه ای راهنمایی و رانندگی اقدام شود. سپس مراتب به طور کتبی توسط راهنمایی و رانندگی، نیروی انتظامی یا مراکز مجاز تعیین شده به دفتر اسناد رسمی جهت تنظیم سند رسمی انتقال، منعکس شود. کارت خودرو از سوی راهنمایی و رانندگی بعد از تایید مراتب تنظیم سند در دفترخانه اسناد رسمی که بوسیله پست سفارشی یا رایانه ای به سیستم راهنمایی و رانندگی منعکس می شود، به خریدار تحویل می گردد. گواهی راهنمایی و رانندگی و شناسنامه صادره تا دو ماه اعتبار دارد و در خلال مدت مذکور متعاملین یا قائم مقام قانونی آن‌ها موظفند برای ثبت معامله و درج آن در ذیل شناسنامه (محل مخصوص) به دفتر اسناد رسمی مراجعه نمایند.

 عظیمیان در رابطه با اینکه با توجه به مرجع اصلی ذی‌مدخل در تصویب آیین‌نامه که نیروی انتظامی می‌باشد و تصریح به ضرورت تنظیم سند رسمی در دفترخانه، دلیل ادعای غیر قانونی بودن اقدام دفاتر در سی سال گذشته چیست؟ گفت: شاید اگر قوانین و آیین نامه های مورد اشاره نبود، می‌شد در اظهار نظر منظور تامل نمود، اما با عنایت به مبانی قانونی متعدد و به‌ویژه ماده 20 آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی اینگونه سخن گفتن توهین به شعور مخاطب است، مخاطبین که اکثراً فارغ‌التحصیلان رشته حقوق و از افراد ممتاز جامعه محسوب می‌شوند، ضمن اینکه شاید سخن مذکور مصداق تشویش اذهان عمومی و از طرف دادستان و جامعه فرهیخته دفاتر اسناد رسمی قابل شکایت و تعقیب باشد. ابداع موضوع تعویض پلاک که مستلزم حضور متعاملین در مراکز تعیین شده توسط نیروی انتظامی بود، به لحاظ قلت تعداد مراکز و یا بعد مسافت باعث نارضایتی اشخاص می‌گردید و لذا در زمان بررسی و تصویب قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی (8/ 12/ 1389) سعی در اختیاری جلوه دادن تنظیم سند نقل و انتقال در دفاتر اسناد رسمی و اکتفا به برگه تعویض پلاک گردید که توجهاً به مشروح مذاکرات نمایندگان در جلسه علنی مورخ 26/ 10/ 1389 ماده 29 قانون بالصراحه امر تنظیم سند نقل و انتقال خودرو را از تعویض پلاک جدا و ضمن الزامی دانستن ثبت نقل و انتقالات خودرو در دفاتر اسناد رسمی وظیفه تنظیم اسناد نقل و انتقال را در صلاحیت دفاتر اسناد رسمی و امر تعویض پلاک را در صلاحیت راهنمایی و رانندگی یا مراکز تعویض پلاک قرار داد.

وی به ماده 29 قانون مذکور اشاره کرد و ادامه داد: نقل و انتقال خودرو به‌موجب سند رسمی انجام می‌شود، دارندگان وسائل نقلیه مکلفند قبل از هرگونه نقل و انتقال وسایل مذکور در دفاتر اسناد رسمی، ابتدا به ادارات راهنمایی و رانندگی یا مراکز تعیین شده از سوی راهنمایی و رانندگی برای بررسی اصالت وسیله نقلیه، هویت مالک، پرداخت جریمه ها و دیون معوق تعویض پلاک به نام مالک جدید مراجعه نمایند. تبصره 1 می گوید نیروی انتظامی می تواند با همکاری سازمان ثبت اسناد و املاک کشور امکان استقرار دفاتر اسناد رسمی را به تعداد کافی در مراکز تعویض پلاک فراهم آورد. در تبصره 2 نیز آماده است آیین‌نامه نحوه اجرای این ماده و نحوه حضور دوره‌ای و با رعایت نوبت برای تمامی دفاتر اسناد رسمی در مراکز تعویض پلاک،‌ توسط وزارتخانه های دادگستری و کشور و نیروی انتظامی ظرف یک ماه تهیه و به تصویب هیات وزیران می‌رسد.

 نایب رییس کانون سردفتران و دفتریاران به نکات با اهمیت در این ماده قانونی که اساس مناقشه است اشاره و تاکید کرد: اولاً از تاریخ تصویب قانون، ثبت معاملات خودرو در دفاتر اسناد رسمی الزامی است؛ یعنی اینکه همانند املاک که بر اساس مواد 46 و 47 قانون ثبت اسناد و املاک، ثبت معاملات راجع به عین و منافع آنها الزامی است و در صورت عدم ثبت رسمی آنها،‌ هیچ یک از ادارات و مراجع قضایی حق ندارند به اسناد عادی آنها ترتیب اثر دهند، اسناد عادی معاملات خودرو نیز نمی‌تواند مورد پذیرش ادارات و مراجع قضایی قرار گیرند. ثانیاً عبارت «نقل و انتقال وسایل مذکور در دفاتر اسناد رسمی» تردیدی در عدم صلاحیت سایر مراجع (از جمله مراکز تعویض پلاک) در تنظیم سند نقل و انتقال باقی نمی‌گذارد. ثالثاً استفاده از قید «ابتدا» در سطر دوم ماده 29 قانون (ابتدا به ادارات راهنمایی و رانندگی مراجعه نمایند) موید ناتمام ماندن اقدام متقاضی بعد از تعویض پلاک است و کامل شدن فرایند مورد نظرقانونگذار، منوط به حضور در دفتر اسناد رسمی و تنظیم سند نقل و انتقال است یعنی امر تعویض پلاک مقدمه تنظیم سند نقل و انتقال و تنظیم سند نقل و انتقال مکمل امر تعویض پلاک است.

 ‌وی همچنین تاکید بر استقرار دفاتر اسناد رسمی در مراکز تعویض پلاک و حضور دوره‌ای دفاتر اسناد رسمی در مراکز مربوطه را مورد چهارم و موید ضروری بودن تنظیم سند نقل و انتقال دانست و افزود: در غیر این صورت حضور دفاتر در مراکز تعویض پلاک بی‌معنی می‌نمود. برای مورد پنجم هم می‌توان اعلام کرد که قانونگذار با احترام به حضور یک قرن متقاضیان ثبت سند در دفاتر اسناد رسمی و عنایت به سرمایه ای بودن خودرو (که بعضاً قیمت آن بالغ بر ده میلیارد ریال است) مبادرت به تصویب قانونی کرده که مثل سایر قوانین و قواعد حقوقی الزام آور بودن صفت تجزیه ناپذیر آن است. به عبارت دیگر،‌ قانون همیشه واجد صفت امر و نهی است و از حکمت قانونگذار به دور است که قانونی وضع کند و در قانون اختیار پرداخت مالیات و عوارض و حق الثبت را به متقاضی واگذار کند.

 نایب‌رییس کانون سردفتران و دفتریاران در پاسخ به اینکه آیا می شود از این گفتار استنباط کرد که تنظیم اسناد خودرو در دفترخانه قبلاً الزامی بوده، ولی در حال حاضر اختیاری است گفت: با توجه به تفسیرهای خاص از ماده 29 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی می توان موضوع اجبار یا اختیار تنظیم سند در دفاتر اسناد رسمی را قبل و بعد از تاریخ تصویب قانون (1389) چنین بیان داشت که حالت های مختلف این وضعیت از 4 حالت خارج نیست: قبلاً اختیاری و فعلاً هم اختیاری، قبلاً اجباری و فعلا هم اجباری، قبلاً اجباری و فعلاً اختیاری یا قبلاً اختیاری و فعلاً اجباری.

 وی خاطرنشان کرد: فرض اول و دوم از هیچگونه منطق قانونگذاری تبعیت نمی کند، چرا که وضع قانون ناظر به بررسی های اوضاع جامعه و ضرورت تغییر در پاره ای از موارد است. فرض سوم تاکنون از جانب هیچ حقوقدانی بیان نشده و با توجه به دلایل و مدارک متقن موجود مردود است. می ماند فرض چهارم که با کمی تامل در مشروح مذاکرات نمایندگان،‌ نظریه شورای محترم نگهبان و تاکید بر تنظیم سند رسمی در دفاتر،‌ ماده 42 قانون مالیات بر ارزش افزوده و تاکید بر اخذ مالیات نقل و انتقال در دفاتر اسناد رسمی به ماخذ یک درصد مبلغ معامله (مندرج در جداول دارایی). با وجود ماده 10 قانون تنظیم برخی از مقررات مالی دولت، اخذ حق الثبت معادل نیم درصد مبلغ معامله، آراء هیات عمومی دیوان عدالت اداری، ‌نظریه اداره کل حقوقی قوه قضاییه، آراء صادره از مراجع قضایی و صدها دلیل دیگر در اجباری بودن تنظیم اسناد نقل و انتقال در دفاتر اسناد رسمی نباید تردید کرد.

 وی به بیان اینکه چه اشکالی دارد که سند تعویض پلاک با توجه به رسمیت آن و کم هزینه بودن آن به عنوان سند انتقال پذیرفته شود، ادامه داد: اولاً در خصوص هزینه های نقل و انتقال باید اظهار داشت که در هر بار تنظیم سند دولت یک درصد مالیات، نیم درصد حق الثبت، یک در هزار عوارض، 9% حق التحریر دفترخانه مالیات ارزش افزوده از متعاملین دریافت می کنند که با توجه به گران بودن خودرو، مبلغ متنابهی است. مثلاً اگر خودرویی یکصد میلیون تومان ارزش داشته باشد بالغ بر هفده میلیون ریال حقوق دولتی باید پرداخت شود که الحق و الانصاف مبلغ گزافی است و ما هم معتقدیم که باید تعدیل شود ولی باید این نکته را اذعان نمود که این مبالغ ارتباطی به دفترخانه ندارد،‌ دفترخانه مکلف است مبالغ مذکور را دریافت و به حساب های مربوطه واریز کند. ضمناً در صورت هرگونه اشتباه، علاوه بر پرداخت اصل و جریمه، به مجازات انتظامی نیز محکوم می گردد.

 عظیمیان ادامه داد: تنظیم سند نقل و انتقال، صرفاً مبلغی به عنوان حق التحریر که حق الزحمه دفترخانه است و مطابق تعرفه ای است که توسط قوه قضاییه (سازمان ثبت اسناد و املاک کشور) تعیین می گردد، به دفترخانه تعلق می گیرد، در خیلی از اسناد،‌ حق الزحمه دفترخانه از مبلغ تعویض پلاک خودرو کمتر است. ثانیاً در مورد رسمی تلقی شدن برگه تعویض پلاک بحث داریم. باید توجه داشت که مطابق ماده 1287 قانون مدنی، اسنادی که در ادارات ثبت اسناد و املاک و دفاتر اسناد رسمی و نزد سایر مامورین رسمی در حدود صلاحیت آنها بر طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشد رسمی است. وفق این ماده بجز اسناد تنظیمی در ادارات ثبت اسناد و املاک و دفاتر اسناد رسمی که رسمی است اسناد تنظیمی نزد سایر مامورین در صورتی است که اولاً در حدود صلاحیت آنها باشد و ثانیاً بر طبق مقررات قانونی تنظیم شده باشد.

 وی ادامه داد: با این وصف برگه تعویض پلاکی که توسط مرجع راهنمایی و رانندگی صادر شده به عنوان برگه تعویض پلاک رسمی است ولی اگر توسط اشخاص دیگر اعم از حقیقی یا حقوقی صادر شده باشد حتی به عنوان سند تعویض پلاک هم رسمی و معتبر نیست،‌ مضافاً همانگونه که در قسمت اخیر ماده 29 قانون اشاره شده، حدود صلاحیت راهنمایی و رانندگی و مراکز تعویض پلاک مجاز، صدور سند مالکیت پلاک است و تعمیم این سند به سند انتقال وسیله نقلیه به لحاظ صالح نبودن مامور، فاقد مجوز قانونی است و چنین اسنادی نمی تواند موضوع حکم قسمت اخیر ماده 1287 قانون مدنی باشد و در نتیجه برگه تعویض پلاک به عنوان سند مالکیت خودرو فاقد اعتبار است. لازم به تذکر می دانم صلاحیت‌های مختلف نیروی انتظامی در بندهای 26 گانه ماده 4 قانون تشکیل نیروی انتظامی تصریح شده و در ماده مرقوم و سایر قوانین لاحق، اشاره‌ای به صلاحیت تنظیم سند نقل و انتقال برای نیروی انتظامی نشده است. در این زمینه نظر مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه که برگه تعویض پلاک را فاقد اعتبار برای اثبات مالکیت خودرو دانسته است قابل تأمل است.

 نایب‌رییس کانون سردفتران و دفتریاران در ادامه به ویژگی‌های برگ صادره توسط مراکز تعویض پلاک در مقایسه با سند صادره از دفتر اسناد رسمی اشاره کرد و گفت: تعویض پلاک یا تغییر مالکیت پلاک انتظامی که امری است اداری و امنیتی با تنظیم سند نقل و انتقال و تغییر مالک وسیله نقلیه هیچگونه نقطه مشترکی ندارند تا موضوع رفع نقایص موضوعیت پیدا کند. سند تنظیمی در دفترخانه مبین وقوع عمل حقوقی است که ممکن است در قالب بیع، صلح، هبه، اجاره، رهن، وکالت،‌ انتفاع و ... واقع شود. قطع نظر از این که بجز بیع، سایر اعمال حقوقی در پروسه تعویض پلاک جایگاهی ندارد،‌ رعایت مقررات حاکم بر عمل حقوقی بیع (خرید و فروش) در اسناد تنظیمی دفاتر کاملاً مشهود است، ولی در برگه تعویض پلاک اثری از رعایت مسائل اساسی به چشم نمی خورد. در بیع، فروشنده، خریدار،‌ مورد معامله، ثمن (مبلغ قرارداد) شروط ضمن‌العقد، خیارات (اختیار فسخ معامله) ضمانت کشف فساد، تحویل و تحول، نقد و نسیه بودن معامله، در وثیقه قرار دادن خودرو بابت باقیمانده ثمن معامله و ده‌ها مورد دیگر باید رعایت شود که در برگه تعویض پلاک قابل تصور نیست. ثمن معامله جزء ارکان معامله است و در صورت عدم ذکر در سند و فقدان مبلغ، عقد بیع باطل است؛ بنابراین برگه تعویض پلاک که فاقد این شرایط اساسی است،‌ نمی‌تواند با سند تنظیمی دفاتر که واجد تمامی موارد عنوان شده است،‌ قیاس شود و متاسفانه مشکل اصلی زمانی حادث می‌شود که نسبت به خودرویی در مرجع قضایی شکایتی مطرح و شخص به سند تعویض پلاک فاقد شرایط اساسی صحت معامله بسته کند.

 وی در پاسخ به اینکه آیا تاکنون دیوان عدالت اداری به عنوان مرجع شکایت از اقدامات خلاف قانون ادارات و سازمان ها در این مورد اظهار نظری نکرده است؟ اظهار کرد: دیوان عدالت اداری در دو نوبت در سال های 1384 و 1392 دادنامه هایی به شماره های 186 و187 و185 (16/ 5/ 1384) و 422-421 (1/ 7/ 1392) صادر کرده و در هر دو دادنامه به صلاحیت ذاتی دفاتر اسناد رسمی در تنظیم اسناد نقل و انتقال خودرو اشاره کرده است. در دادنامه نخست تبصره 5 ماده 11 آئین نامه اجرایی قانون اصلاح موادی از قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران که بیانگر اجازه دخالت نیروی انتظامی در تنظیم سند انتقال خودرو بود با این عبارت « تبصره 5 ماده 11 آیین‌نامه که مبین تفویض صلاحیت تنظیم سند انتقال توسط نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (ادارات راهنمایی و رانندگی) در خارج از سیستم سازمان ثبت اسناد و املاک کشور است مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات قوه مجریه در وضع مقررات دولتی تشخیص داده می شود» ابطال گردید و در دادنامه بعدی که متعاقب تصویب ماده 29 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی صادر گردید، ضمن تفکیک صلاحیت دو مرجع نیروی انتظامی و دفاتر اسناد رسمی مقرر نمود: بخشنامه صادره از نیروی انتظامی با نقل و انتقال خودرو به موجب سند رسمی در دفاتر اسناد رسمی منافاتی ندارد و همچنین نافی مراجعه متعاملین به دفاتر اسناد رسمی برای تنظیم سند نقل و انتقال خودرو نیست و مفهوم ثبت اقدامات انجام شده در راستای وظایف مصرح در ذیل مده 29 قانون یاد شده برای راهنمایی و رانندگی در سامانه مربوط به راهنمایی و رانندگی است و از آن نقل و انتقال رسمی خودرو که از صلاحیت‌های ذاتی دفاتر اسناد رسمی است، استنباط نمی‌شود....»

 عظیمیان ادامه داد:‌ صدور این دادنامه از هیات عمومی دیوان عدالت اداری که هم برای سازمان های مخاطب و هم شعب دیوان در موارد مشابه لازم الاتباع است و بیانگر نظر قانونگذار در اختصاص امر تعویض پلاک به نیروی انتظامی و تنظیم سند انتقال به دفاتر اسناد رسمی می باشد می توانست به تفسیرهای غیر حقوقی از ماده 29 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی پایان دهد، تا از این رهگذر مردم دچار مشکل نشده و دستگاه قضایی با انبوه پرونده های دعاوی مواجه نگردد، ضمن اینکه وجوه عمومی مالیات و حق الثبت و عوارض نیز به صورت دقیق محاسبه و وصول می گردد.

 نایب رییس کانون سردفتران و دفتریاران در پایان با تاکید بر اینکه دفاتر اسناد رسمی موفق‌ترین بخش خصوصی در کشور هستند که کار حاکمیتی انجام می‌دهند، گفت: این دفاتر بدون تحمیل کمترین هزینه بر دولت به لحاظ پراکندگی خوب جغرافیایی، بهترین خدمات را به مردم ارائه می‌دهند، رعایت قانون سرلوحه کار دفاتر است و قوه قضاییه اشراف کامل بر کار آنها دارد. همانگونه که رعایت اقتدار نیروی محترم انتظامی بر دفاتر اسناد رسمی فرض است رعایت اعتبار سند رسمی نیز می‌باید بر نیروی محترم انتظامی فرض باشد. قطعاً بی توجهی به اعتبار سند رسمی و جایگزینی برگه تعویض پلاک به جای سند نقل و انتقال دفترخانه، زمینه ساز مخدوش شدن امنیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که انتظار می رود در اظهارنظرها بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

 

اخبار ستون:

رییس سازمان ثبت انتقاد کرد؛کم‌کاری دستگاه‌ها در تعیین حریم رودها و تالاب‌ها

رییس سازمان ثبت اسناد و املاک کشوربا اشاره به تکالیف قانونی دستگاه‌های متولی برای تعیین حریم تالاب‌ها، دریاها و رودخانه‌ها، گفت: متاسفانه این تکلیف قانونی تاکنون اجرا نشده و دستگاه‌های متولی با کم‌کاری هزینه‌های زیادی به کشور، دستگاه قضایی و مردم تحمیل کرده است.

احمد تویسرکانی در مراسم آیین تکریم و معارفه معاون املاک و اراضی آستان قدس و مدیرکل ثبت اسناد واملاک استان خراسان رضوی خدمات بهتر و خدمتگزاری به مردم را به عنوان یک اصل مهم و اساسی در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران دانست و اظهارکرد: گاهی تصور می‌شود که با تصدی یک منصب، دیگر کار تمام شده در حالی که این آغاز مسئولیتی خطیر است که باید با شناخت درست و پرهیز از شعارگرایی به انجام برسد. وی با اشاره به تلاش دشمنان برای ناکارآمد نشان دادن ظرفیت دین در اداره کشور، گفت: شاید مهمترین اندیشه حضرت امام خمینی(ره) این بود که ثابت کرد، احکام دینی قابلیت لازم برای اداره جامعه را دارد و ما مدیران نیز باید در عمل و با نگاه دقیق به مسائل روز، نسبت به تحولات جامعه این مهم را مدنظر قرار داده و خط بطلانی بر تبلیغات دشمنان دراین زمینه بکشیم.

اسکن الکترونیکی 300 میلیون سابقه ثبتی

رییس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور افزود: امروز با وسعت نگاه و دیدگاه‌های بلندی که مقام‌معظم‌رهبری در حوزه‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی مطرح می‌کنند، می‌توان جامعه کارآمد و پویایی داشت که وظیفه مدیران اجرایی به کار بستن این منویات در عمل است.


تویسرکانی گفت: یکی از سازمان‌ها و نهادهای پردغدغه و پر آسیب با پیچیدگی‌ها و بوروکراسی فراوان در گذشته سازمان ثبت اسناد و املاک بود که تصور هرگونه تغییر در فرآیندهای آن از نظر بسیاری امکان‌پذیر نبود اما امروز با به ثمر رسیدن نتایج اقداماتی که در سنوات اخیر صورت گرفته از قبیل الکترونیکی شدن اکثر فرآیندهای ثبتی به ویژه دفاتر اسناد و املاک و تصویربرداری قریب به 300 میلیون از سوابق ثبتی جهت بهره‌گیری در سامانه‌ها، زمینه ارتکاب به تخلفات پنهان و پیدا از بین رفته است.

  تاکید بر توسعه ثبت رسمی

رییس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با اشاره به اهمیت ثبت رسمی و تاکید رهبرانقلاب در بند 67 سیاست‌های ابلاغی برنامه ششم توسعه بر این مهم، افزود: باید توجه داشته باشیم که یکی از الزامات جدی جامعه امروز جهت حاکمیت نظم، ایجاد اقتصاد پایدار، امنیت اقتصادی و حقوقی وجلوگیری از دعاوی، توسعه ثبت رسمی است و از هرگونه فعالیت‌های موازی که باعث ایجاد خدشه بر این اصل می‌شود نیز باید پرهیز شود. تویسرکانی با اظهار تاسف از برخی کم‌کاری‌ها در این زمینه خاطرنشان کرد: به عنوان نمونه بیش از 30 سال است که قانونگذار در رابطه با تالاب‌ها، دریاها و رودخانه‌ها قانون وضع کرده و تکلیف شده است که دستگاه‌های متولی حریم این بخش‌ها را مشخص کنند اما متاسفانه این تکلیف قانونی تاکنون اجرا نشده و دستگاه‌های متولی با کم‌کاری هزینه‌های زیادی به کشور، دستگاه قضایی و مردم تحمیل کرده است.

تضعیف ثبت رسمی خلاف قانون است

همچنین حجت الاسلام والمسلمین مظفری، رییس کل دادگستری خراسان رضوی نیز در این مراسم با تاکید بر اهمیت دادن همه دستگاه‌ها به ثبت رسمی، خواستار پرهیز برخی از دستگاه‌ها از اقدامات خلاف قانون و تضعیف‌کننده ثبت رسمی در کشور شد.

در ادامه مرتضی بختیاری، قائم مقام تولیت آستان قدس رضوی نیز با اشاره به تحولات و اقدامات بزرگی که در سال‌های اخیر در سازمان ثبت اتفاق افتاده است، گفت: حقیقتا این اقدامات به مردم آرامش می‌دهد و در سایه آن بسیاری از مشکلات قضایی نیز برطرف خواهد شد.

وی با تاکید بر تاثیر بسیار تعیین‌کننده سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در ایجاد رضایتمندی مردم اظهارکرد: اعتماد سازی‌های این سازمان در آینده برای کشور بسیار تعیین‌کننده خواهد بود.

قائم مقام تولیت آستان قدس رضوی با تقدیر از تلاش‌های مدیرکل سابق ثبت اسناد و املاک استان‌خراسان‌رضوی، برای مسئولین جدید این دو دستگاه آرزوی موفقیت کرد و ابراز امیدواری کرد تا با تعامل این دو بخش گام‌های بزرگی برای صیانت از موقوفات این آستان که در شهر مشهد حدود 45 درصد از اراضی را شامل می شود برداشته شود. در پایان غلامرضا رحمتی زاده، مدیرکل سابق ثبت اسناد و املاک خراسان رضوی به عنوان معاون‌جدید املاک و اراضی آستان قدس رضوی و عبدالحسین رامشی به عنوان مدیرکل جدید ثبت اسناد‌ و املاک استان معرفی شدند.

 

شیوه نامه تعیین نحوه استفاده از مزایای خدمات درمانی کانون سردفتران ودفتریاران

درراستای اجرای سیاستهای درمانی متناسب با شان وجایگاه واقعی همکاران وساماندهی تعداد افراد بیمه شده واشخاص تحت تکفل آنها وبرنامه ریزی برای ارائه خدمات شایسته درمانی واصلاح تعرفه ها و تمرکز ارایه خدمات درمانی به صورت متمرکز در کشور، دستورالعمل زیر لازم الاجراست:

1 نحوه استفاده وارائه خدمات درمانی به پدرومادر سردفتر یا دفتریار شاغل یا بازنشسته کانون درراستای اجرای دستورالعمل مورخ 24/12/83 کانون سردفتران ودفتریاران:

ازتاریخ ابلاغ شیوه نامه، کلیه اشخاص متقاضی ارائه خدمات درمانی مشمول این بند ،با شرایط ذیل می توانند از کلیه خدمات درمانی اعم از پرداخت هزینه ها ومعرفی نامه ها و.... استفاده نمایند:

الف: متقاضی، حداکثر تا مورخ25/9/95تقاضانامه استفاده از خدمات درمانی به انضمام اصل شناسنامه وکارت ملی خود و پدر ومادرسردفتر یا دفتریار شاغل یا بازنشسته را درتهران واستانها، به کانون / جامعه مربوطه ارایه نماید.

روسای کانونها و جوامع در کلیه استانها، ضمن تصدیق اسناد ارایه شده واحراز ارشد بودن اولاد ذکور ویا احراز منحصر به فرد بودن ایشان ویا دریافت اصل احکام قضایی مرتبط با تکفل كه كانون سردفتران و دفترياران طرف دعوا بوده است، کلیه اسناد برابر اصل شده  متقاضی را به واحد درمان کانون سردفتران ودفتریاران ارسال می نمایند.

کانون سردفتران ودفتریاران حداکثر تا مورخ25/10/ 1395 افرادی که مشخصات آنها ازسوی کانونها وجوامع ارسال گردیده است را از سازمان خدمات درمانی، تامین اجتماعی، بیمه نیروهای مسلح، بیمه شرکت نفت، بیمه صداوسیما، شهرداريها( و در صورت امكان بانكها) استعلام نموده و چنان چه متقاضی خدمات درمانی، سابقه ای دراین مراجع نداشته باشد، می تواند از واحد درمان، خدمات مربوطه را دریافت کند.

فرانشيز كليه خدمات درماني به نامبردگان 50/% تعيين مي شود.

2 نحوه استفاده و ارائه خدمات درمانی به همکاران شاغل وبازنشسته وافراد تحت تکفل آنها

درکلیه استانها، همکاران شاغل وبازنشسته موظف هستند براساس برنامه ریزی اعلام شده از سوی کانون/جامعه آن استان، حداكثر تا مورخ 10/10/1395اصل شناسنامه، خود وافراد تحت تکفل، را به نماینده محترم کانونها و جوامع ارایه و ریاست محترم کانونها و جوامع مبادرت به برابر اصل نمودن اسناد مربوطه نموده ومشخصات واسناد کلیه افراد را به واحد درمان کانون سردفتران ودفتریاران اعلام نمایند.

با تصریح براین که نام افرادی در سامانه بیمه واحد درمان کانون سردفتران و دفتریاران به ثبت خواهد رسید، که نام آنها از سوی کانون/جامعه مربوطه به تایید رسیده و ارسال شده باشد.

کلیه فرزندان ذکور همکاران متقاضی خدمات درمانی که سن آنها حداقل 22 سال وحداکثر 27سال تمام است می بایست نسبت به دریافت گواهی اشتغال به تحصیل خود، خطاب به کانونها وجوامع محترم اقدام نموده واصل گواهی را تسلیم کانونها وجوامع نموده كه به انضمام اصل مدارک به واحد درمان کانون سردفتران ودفتریاران ارسال شود.

واحد درمان نیز برای این افراد، دفترچه درمانی يك ساله صادر نموده وتمدید دفترچه درمانی، منوط به اخذ گواهی مجدد و ارسال آن به کانون می باشد.

3- در اجرای تبصره بند 3 دستورالعمل مورخ 24/12/83 شرایط تکفل خانواده سردفتران ودفتریاران، موضوع با تاييد پزشک معتمد کانون سردفتران ودفتریاران و مدیر واحد درمان کانون سردفتران ودفتریاران اجرا خواهد شد، مشروط بر اين كه حجر يا از كارافتادگي در دوره كفالت اتفاق افتاده باشد.

4- در اجرای بند 4 دستورالعمل شرایط تکفل خانواده سردفتران ودفتریاران مورخ 24/12/83 به نحومقتضی وضعیت تجرد، تاهل واشتغال به کار فرزندان اناث همکاران سردفتر و همچنین پس از استعلام از سازمان تامین اجتماعی مبنی بر عدم اشتغال به کار، به صورت سالانه تحت پوشش قرار خواهند گرفت و تمدید ارائه خدمات منوط به اخذ استعلام مجدد از سوی واحد درمان خواهد بود ،به نحوی که اخذ استعلام و درمان نباید متوقف بماند.

مشخصات افراد مزبور، از سوي روساي محترم كانونها و جوامع مي بايست بر اساس جدول زير و در يك فايل " اكسل " به تفكيك به انضمام(برابر اصل شده شناسنامه بيمه شده اصلي و افراد تحت تكفل اصل گواهي اشتغال به تحصيل فرزندان ذكور)خواسته شده، به واحد درمان كانون سردفتران و دفترياران ارسال شود.

 

 

0 نظر برای “ نایب‌رییس کانون سردفتران و دفتریاران:در اجباری بودن تنظیم اسناد نقل و انتقال خودرو در دفاتر اسناد رسمی نباید تردید کرد

منتظر نظرات شما هستیم

نگران نباشید، ایمیل شما منتشر نمیشود.