لبیک ملت به تَکرار امید

از سپیده دم مطبوع روز 29 اردیبهشت کلید یک روز پرهیجان و سرنوشت‌ساز با حضور پرشور و کم نظیر مردم زده شد. ماراتُن نفس‌گیر ریاست جمهوری که در این یک ماه اخیر پررنگ شده بود در روز انتخابات به اوج خود رسید. همه آمده بودند برای پاسداشت جمهوریت نظام. برای حمایت از تداوم حضور صندوق در پروسه‌ی انتخابات در مقابل تفکری که مردم را فقط برای تایید می‌خواهند. همه‌ی اقشار آمده بودند، از منتقدان نظام که در این سال‌ها به انحای مختلف هزینه داده بودند تا مخالفان خارج‌نشین نظام و این پدیده‌ای است که نیاز به واکاوی عمیق‌تر ابعاد آن است. حضوری که به سرمایه‌ی بسط جامعه دموکراتیک افزوده شد. پیروزی پوپولیسم مردم فریب ترامپ در آمریکا و اردوغان در ترکیه این پرسش را در اذعان دانشمندان علوم سیاست و محققان علوم اجتماعی ایجاد کرده بود موج جدید  پوپولیسم که در قالب ناسیونالیسم افراطی شکل گرفته را باید ناشی از نقاط ضعف دموکراسی در قالب حق اکثریت دانست یا نه؟ پرسشی که با پیروزی میانه روی نسبی در فرانسه و الان تفکر اصلاح طلبی-اعتدال در ایران بارقه های از امید از مطلق نبودن آن رویه به حساب آورد.

در ایام تبلیغات در همین ستون اشاره کردم که شکاف‌هایی که برخی کاندیداها در جامعه ایجاد می‌کنند هزینه‌های زیادی برای نظام دارد. مردم را به چهار درصدی و 96 درصد دیدیم هیچ عایدی برای آنها نداشت. مردم را بدبخت خطاب کردن، یونسکو را کشوری که قرار است اعتقادات مردم را هدف بگیرد، مردم را توده‌ی گرسنه‌ای که برای یارانه‌ی بیشتر آینده‌ی خود را معامله می‌کنند، فرض کردن، همه و همه در پای صندوق پاسخی قاطع داده شد. زمان زیادی از رای منفی رفراندم مردم سوئیس به یارانه نقدی نگذشته است. وقتی که عده‌ای حسرت می‌خوردند از بلوغ و آینده‌نگری مردم عادی آنها و و بها به منافع کوتاه مدت مردم از سوی تصمیم‌گیران ما، همان نگاهی که باعث شد برخی کاندیداها شناخت ناقص خود از جامعه را در مناظره‌ها برای رای بیشتر بیان کنند. پیام انتخابات 29 اردیبهشت نه بزرگ مردم ایران به بی اخلاقی و پوپولیسم بود. مردمی که در دورافتاده‌ترین روستاهای ایران کنشی اصلاح‌طلبانه‌تر از بیشتر کلان شهرهای ایران داشتند. با تمام این فراز و فرودها انتخابات تمام شد ولی روند رواداری و اخلاق‌مداری باید از همین امروز دوباره در رگ‌های این جامعه شریان پیدا کند. رسانه‌ها و رهبران فکری هم در این راه باید همراه این شادی و نشاط مردم باشند.

دکتر روحانی با حدود 5 میلیون بیش از سال 92 پیروز انتخابات 96 شد. این پیروزی خود نشانه‌ها و معانی زیادی در قلب خود دارد. پشتوانه‌ی مردمی عظیمی که نشانه‌ای از اعتماد مردم به راهی است که تیم تدبیر و امید در این چهار سال گذشته آغاز کرده‌اند. به فرجام رساندن برجام و تاکید بر عادی‌سازی سیاست خارجی بیش از هر مسئله‌ای توان دولت را به خود معطوف کرد. مردم بلوغ سیاسی خود را در پای صندوق و امید به آبادانی کشور نشان دادند. خود روحانی بیشتر از هر کسی می‌داند چه نگاه‌ها، دردها، زخم‌ها، غم‌ها و امیدی که  برای او به صندوق‌ها ریخته شد. چهره‌ی بغض‌آلود و پر از امید میرزاآقا (کارگر اشک‌آلود پرامید حاضر در سخنرانی روحانی) هیچ‌گاه فراموش نمی‌شود. انتظار مردم این است دکتر روحانی در دوره‌ی تازه به قول‌های بر زمین مانده بیشتر بپردازد. بهبود وضعیت اشتغال در سایه‌ی تداوم برجام و جذب سرمایه‌گذاری خارجی بیشتر، بهبود تدریجی وضعیت آزادی، حقوق شهروندی به ویژه حقوق زنان و اقلیت‌ها، تحزب، جامعه مدنی و دموکراسی در قالب پیاده‌سازی و اجرایی کردن منشور حقوق شهروندی از انتظارهایی است که در حوزه‌ی داخلی از رئیس جهور حقوقدان می‌رود. توسعه پایدار در سایه‌ی توسعه سیاسی محقق می‌شود. مردم نه تنها به شخص روحانی بلکه به گفتمان اصلاح‌طلبی و دموکراسی‌خواهی رای دادند.

با همه‌ی هیاهوها و تنش ها رقابت‌های ریاست جمهوری به ایستگاه پایانی یعنی پیروزی دکتر روحانی رسید. ایستگاه پایانی که خود باید آغازی باشد بر گذر از این وضعیت و شروع تلاش دوباره برای آبادی ایران و طرف مقابل هم ضمن پذیرش شکست در این رقابت باید از فردا در کنار جناح پیروز به تدوام برنامه‌های دولت که می‌تواند به گذر کشور از این وضعیت پرالتهاب منطقه‌ای راهبردی باشد، یاری رساند. ترمیم اخلاق البته همراهی همگانی و عزمی راسخ می‌طلبد.