صوراسرافیل: واژه‌ی کارآفرین زمانی غریب و نامانوس بود ولی به مرور بیشتر در جامعه مطرح شد؛ در این بین کلمه «مدرسه کسب و کار» در فضای علمی اصطلاحی بود که رواج یافت و حالا این تصور حاکم می‌شد که از دانشگاه شروع به کار کند تا جایی که دانشگاه مدرک فوق لیسانس و دکتری بدهد. همین حول و حوش بود با اسم دکتر زاهد شیخ الاسلامی آشنا شدیم، شخصی که با سال‌ها تجربه مدیریت از آمریکا آمده که می‌خواهد مدرسه‌ای با متد متفاوت تاسیس کند. دکتر زاهد شیخ الاسلامی فارغ‌التحصیل دکتری مهندسی مکانیک و دانش‌آموخته دوره دکتری علوم اجتماعی است که پس از اخذ درجه لیسانس از دانشگاه صنعتی شریف، برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت و پس از 34 سال تحصیل و تجربه در کسب و کار به ایران مراجعت کرده است. اکنون وی با کوله‌باری از تجربه و به کمک برخی از همفکران مدرسه‌ای در ایران (زنجان) دایر کرده تا با فلسفه و روشی متفاوت به پرورش مدیران و کارآفرینان بپردازد.
مسئله اشتغال یکی از معضلات پیچیده کشور ماست. بهترین روش برای ایجاد اشتغال پایدار دادن فرصت به بخش خصوصی و آموزش به جوان‌ها است. کار دولت نباید ایجاد مستقیم شغل باشد، بلکه دولت باید با تمام قوا موانع ایجاد و رشد کسب و کارهای خصوصی رو از سر راه بردارد. در دو دهه گذشته تعداد دانشگاههایی که رشتههای مدیریت و بازرگانی را به برنامه‌های آموزشی خود افزودهاند رشد چشمگیری داشته است. این موسسات سالانه چند هزار نفر با مدارک کارشناسی و کارشناسی ارشد وارد بازار کار می‌کنند. ولی اکثر دانش‌آموختگان نه تنها نمیتوانند به طور باید و شاید سبب افزایش اشتغال پایدار گردند، بلکه خود به جمع بیکاران میپیوندند. دلایل عمده این ناکامی عبارتند از تاکید بر دروس آکادمیک که با بازار ایران تناسبی ندارند، استفاده از اساتیدی (اگر وجود داشته باشند) که خود تجربه‌ای در کسب و کار ندارند، و نوشتن پایاننامه‌هایی که جنبه کاربردی ندارند (اگر به سفارش نوشته نشده باشند).
از برکت دانشها و تکنولوژیهای نوظهورِ همین چند سال گذشته شگردهای مدیریتی و کارآفرینی و کسب وکار امروز با آنچه که در ده بیست سال گذشته بوده عوض شده است. دانشگاههای ما از نوآوریهای مدیریت و کارآفرینی در دنیای جهانیشده امروز اگر بیاطلاع نباشند کم اطلاعاند. نمیتوانیم انتظار داشته باشیم از دانشها و تکنولوژیهای دنیای امروز استفاده کنیم و در عین حال در مدیریتهای اجتماعی و اقتصادی و صنعتی و علمیمان مانند ده بیست سال گذشته عمل کنیم. قبول کنیم نتوانستهایم برای بانکها، موسسات بیمه، بورس و کارگزاریهای بورس، مدیریتهای دولتی و غیردولتیِ صنعتی و خدماتیمان، متخصص به گونهای که با همتایان بینالمللیشان برابری کنند تربیت کنیم. افرادی را که برای این پستها میگماریم با اقتصاد و کسب و کار جهانی اُخت نیستند، زبان جهانی نمیدانند و با پروتکلها و چانه‌زنیهای جهانی بیگانهاند. مدارس کسب و کار متعارف‌مان در دانشگاهها، در بهترین حالت، به تعلیم مجموعهای از درسهای دهههای پیش و نویساندن یک پایاننامه به جوان، برابر با برنامه مصوبی که آن هم به روز نیست بسنده کردهاند. کسی یا نهادی را هم نمیتوان مقصر دانست. به مدت سی و چند سال داوطلبانه از دنیائی که هر سه چهار سال زیر و رو شده، بریده بودیم، و از تحولات شتابنده‌ی آن در عرصههای اقتصاد و خدمات و روابط بینالملل آگاه نشده‌ایم.
ولی این همه مشکل نیست. مشکل در مدرک‌گرایی و ایجاد بازار مدرک و پایان نامه است. از مدرسه کسب و کار باید «کسب و کار» بیرون بیاید و نه یک عده با کاغذی در دست به نام مدرک که حالا باید دولت و بخش خصوصی به آنها کار بدهد. مدرسه کسب و کار صوفی را برای جبران این کمبودها کلید زده‌ایم. در طراحی این مدرسه دو نکته کلیدی رو در نظر داشته‌ایم. یکی اینکه به اعتقاد ما همانطور که پزشکان عمدتا زیرنظر پزشکان طبابت را یاد می‌گیرند، مدیران کسب و کار را هم کسانی باید پرورش بدهند که کسب و کار موفق ایجاد کردهاند و توسعه داده‌اند. نکته دوم این هست که ما باید به طرفی برویم که به تعداد فارغ التحصیلان مدرسه کسب و کار موفق ایجاد کنیم. فقط در آن صورت است که می‌توانیم ادعا کنیم که مدرسه کسب و کار داریم.
مدرسه کسب و کار صوفی برای پرورش کسانی طراحی شده است که در پی ایجاد کسب و کارهای موفق و یا توسعه کسب و کارهای موجود هستند. این مدرسه با استفاده از یک مدل جدید بر آن ست که همزمان با استفاده از تجربیات موجود در ایران و جهان، مدل متفاوتی را ارائه دهد که بر جنبه کاربردی اصول و روش‌های کسب و کار تاکید ویژه‌ای داشته باشد. مدرک فوق‌لیسانس که در پایان این دوره به دانشجویان اعطاء می‌شود، درواقع تاییدی است بر توانائی آنها در ایجاد و اداره موفق کسب و کارها. موفقیت در این مدرسه علاوه‌بر کسب دانش و مهارت در تمام زمینه‌های علمی، مستلزم ارتقای تجربه چه از طریق آشنائی و کار با مدیران موفق بخش خصوصی و چه از طریق انجام پروژه های واقعی می‌باشد.
روش آموزش در مدرسه کسب و کار صوفی با توجه به چهار بعد کلیدی در موفقیت و پایداری کسب و کار طراحی شده است:
دانش |
تجربه |
مهارت |
اصالت و اخلاق حرفه ای |
اصالت و اخلاق حرفه‌ای
موفقیت پایدار همه سازمان‌ها و به کارگیری بهینه همه منابع در گرو خدمت به همه ذینفعان و رعایت بدون قید و شرط مبانی اخلاق حرفه‌ای، اصالت و صداقت است. کسب و کار پایدار فقط در یک محیط کاری پویا و سالم که مورد حمایت همه ذینفعان است مجال رشد و توسعه می‌یابد. دروس مربوط به رهبری سازمانی و پرورش منابع انسانی بر مبنای این اصول و کاربرد آنها در عمل طراحی و اجرا می‌شوند. به درجه‌ای که این عناصر در معماری سازمان مورد توجه قرار می‌گیرند به همان درجه تعامل، نوآوری و بهره‌وری در سازمان بالا می‌روند. در چنین سازمانی فرآیند خلق و به کارگیری دانش و مهارت به سهولت و با کمترین هزینه اتفاق خواهد افتاد.
دانش
بهره‌گیری از به روزترین محتوای علمی ضرورت اجتناب‌ناپذیر فعالیت و رقابت موثر در بازارهای داخلی و بین‌المللی به شمار می‌رود. به همین منظور، مدرسه کسب و کار صوفی محتوای آموزشی خود را از شناخته‌ترین مدارس کسب و کار جهان فراهم می‌کند و به صورت یک مجموعه کامل و غنی در اختیار دانشجویان قرار می‌دهد. این دروس به صورت ویدئوهای آموزشی همراه با زیرنویس و یک راهنمای جامع به همراه مقالات مفید در اختیار دانشجویان قرار می‌گیرند. بدین ترتیب یادگیری محتوا از یک اتفاق که در ساعات معین و در سر کلاس صورت می‌گرفت به یک فرایند تبدیل می‌شود که با استفاده از آن دانشجویان بدون موانع زمانی و جغرافیائی می‌توانند بیاموزند و دانش خود را تعمیق بخشند. معیار انتخاب ما در محتوای علمی رابطه آن با الزامات واقعی در محیط کسب و کار ایران است. به عبارت دیگر، هم عناوین دروس و هم محتوای آنها طوری انتخاب خواهند شد که با یادگیری آنها، دانشجویان در امور مربوط به کسب و کارهای ایرانی تسلط پیدا کنند.
مهارت
برای موفقیت در یک کسب و کار واقعی داشتن دانش و اطلاعات کافی نیست. دانشجویان باید در استفاده از ابزار تحلیل کسب و کار مهارت کافی پیدا کنند تا بتوانند از عهده حل مسائل واقعی بازار و سازمان خود برآیند. بدین‌منظور، تمام دروس نظری همراه با تجزیه و تحلیل مطالعات موردی ارائه می‌شوند تا دانشجویان کاربرد مفاهیم را در عمل بیاموزند. برای تحقق این امر علاوه بر مطالعات موردی که در بهترین مدارس جهان مورد استفاده قرار می‌گیرند، از روش‌های دیگر مانند شبیه‌سازی و پروژه‌های کوجک استفاده خواهد شد.
تجربه
برای همه دروس از مدیران موفق در کسب و کار در تمام زمینه‌ها دعوت می‌شود که تجربیات خود را در کارگاه‌هایی که بدین منظور طراحی می‌شوند در اختیار دانشجویان قرار دهند. علاوه بر این کارگاه‌ها، پروژه پایان تحصیل مدرسه کسب و کار صوفی حول ایجاد یک کسب و کار موفق و یا توسعه هدفمند یک کسب و کار موجود است. دانشجویان از همان ابتدای کار با تعریف دقیق پروژه پایانی خود به مطالعات خود جهت می‌دهند. دانشجویان در هر مرحله از راهنمائی گروهی از مدیران موفق و داوطلب بخش خصوصی برخوردار خواهند بود. کسب تجربه در سازمان دادن و مدیریت کسب و کار از طریق درگیری در کار واقعی و در کنار مربیان مجرب حاصل می‌شود. بدین منظور مدرسه کسب و کار صوفی تلاش می‌کند تا از طریق ایجاد فرصت‌های کارآموزی دانشجویان را در معرض مسائل کسب و کار قرار دهد. برای دانشجویان شاغل، با همکاری سازمان مربوطه، پروژه‌های ویژه‌ای به منظور ارتقاء توانمندی‌های دانشجو تعریف و هدایت خواهند شد.
برخی از مزایای مدرسه کسب و کار صوفی در مقایسه با مدارس موجود عبارتند از:
- یادگیری به روزترین مطالب مشابه با بهترین مدارس کسب و کار جهان در ارتباط مستقیم با نیازهای بازار ایران.
- دسترسی به محتوای غنی آموزشی بدون توجه به محدودیت‌های زمانی و مکانی در طول تحصیل و پس از آن.
- بالا رفتن مهارت در تجزیه و تحلیل علمی مسائل کسب و کار.
- پروژه عملی ایجاد یک کسب و کار نو و یا توسعه یک کسب و کار موجود.
- استفاده از تجارب برخی از موفق‌ترین مدیران کشور از طریق شرکت در سمینارها.
- ارتقاء تسلط بر زبان انگلیسی.
- مدرک فوق لیسانس معتبر از وزارت علوم.
- آشنائی با مدیران صنعت و تجارت و کسب تجربه از کارگاه های ارائه شده.
مخاطبان
مدرسه کسب و کار صوفی سه گروه گروه مخاطب شناسائی کرده است و برای هر گروه برنامه خاصی در نظر گرفته است:
- جوانانی که تحصیلات دانشگاهی دارند و در صدد ایجاد یک کسبوکار موفق میباشند.
- صاحبان و مدیران شرکت‌های کوچک که در پی رشد و توسعه موزون سازمان خود هستند.
- مدیران ارشد شرکت‌های بزرگ و متوسط که میخواهند در مورد مقولات مدیریتی به روز باشند.
برنامه ما برای گروه‌های اول و دوم یک دوره دو ساله است که منجر به اخذ درجه کارشناسی ارشد در کسبوکار خواهد شد. تنها تفاوت بین این دو گروه در تعریف پروژه نهفته است. برای جوانان مستعد، پروژه عبارست از طراحی و ایجاد یک کسبوکار واقعی. برای گروه دوم پروژه پایاننامه در قالب توسعه کسبوکار موجودشان تعریف خواهد شد. برنامه های ویژه گروه سوم در قالب دوره‌های فشرده و کوتاه مدت با شرکت اساتید صاحب نام بین‌المللی و مدیران با سابقه در صنایع بزرگ کشور و همچنین مدیران ایرانی خارج از کشور ارائه میگردد.
شاید عده‌ای از همسنگ بودن اخلاق حرفه‌ای و اصالت با سایر زمینه‌های آموزشی و پرورشی تعجب کنند ولی باید بگویم که ما روی این نکته اصرار داریم. بدون تقویت رفتار حرفه‌ای و اصالت مبتنی بر اخلاق نمیتوان کسب و کار موفق و پایداری را متصور شد. بحران مالی سال 2008 میلادی که پس لرزه‌های آن هنوز باقی است ریشه در عدم رعایت اصول اخلاق حرفه‌ای و مبانی اصالت داشت. ما در اینجا از اصالت معنی خاصی را در نظر داریم. برای ما رهبران کسب و کار وقتی اصیل هستند که به منافع همه ذینفعان بیش از مافع شخصی خود اهمیت بدهند. انسان اصیل متواضع است و عملش بر مبنای ارزش‌های اخلاقی است. انسان اصیل دروغ نمی گوید، حق کسی را زیر پا نمی‌گذارد، انصاف دارد و به خلق ثروت برای جامعه می‌اندیشد. چنین انسانی عملکرد خود را در رابطه با تاثیری که بر دیگران می‌گذارد ارزیابی می‌کند. فقط در صورت وجود چنین ویژگی‌هایی است که کارهای مدیریتی و تخصصی کسب و کار به بار می‌نشینند. بنابراین در کنار توجه عمیق به مسائل نظری و ایجاد فضای مناسب برای کسب مهارت و تجربه ما تلاش می‌کنیم تا دانشجویان را با اهمیت اصالت و تمامیت شخصیتی در موفقیت کسب و کار آشنا کنیم.
0 نظر برای “ رویکردی نوین به اشتغال پایدار”