صفحه اصلی / اخبار/ دریچه / سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)North Atlantic Treaty Organization (NATO)

سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)North Atlantic Treaty Organization (NATO)

اتحادیه آتلانتیک به عنوان سازمانی سیاسی ، نظامی دفاعی و توسط گروهی از دولتهای اروپایی و آمریکا و کانادا مورخه ۴ آوریل ۱۹۴۹​ در واشنگتن دی . سی تاسیس شد .

محمد رخشانی
کارشناس ارشد حقوق بین الملل

تاریخچه:

چگونگی شکل گیری این سازمان بر میگردد به معاهده بروکسل که در اوایل سال ۱۹۴۸ کشورهای فرانسه ، بریتانیا و اعضای بنه لوکس (بلژیک ، هلند و لوکزامبورگ) در بروکسل پیمانی را باهم به امضا رساندند که پایه و اساس دفاع جمعی اروپایی بود ، در تابستان همان سال در پی رشته مذاکراتی که بین امضاء کنندگان معاهده بروکسل و کشورهای آمریکا و کانادا صورت پذیرفت  منجر به بسته شدن معاهده آتنلانتیک شمالی شد که در پی آن از دولتهای ایتالیا ، نروژ ، پرتغال و دانمارک برای امضای این پیمان دعوت بعمل آمد. بعد ها کشورهای دیگر نیز به این پیمان ملحق شدند ، ترکیه و یونان در سال ۱۹۵۲ آلمان فدرال در سال ۱۹۵۵  و اسپانیا سال ۱۹۸۲ به این پیمان پیوستند هرچند فرانسه در سال ۱۹۶۶ از ساختار نظامی ناتو کنارگیری کرد اما همچنان عضو ناتو بود ولی در سال ۱۹۹۶ فعالیت های خود را در برخی از ارگانها از سر گرفت.هم اکنون ناتو دارای ۲۸ عضو می باشد. در پیمان ناتو یکی از برجسته ترین مواد ، ماده ۵ آنست که امضاء کنندگان توافق کردند در صورت حمله نظامی علیه هریک از کشورهای عضو آن را حمله به تمامی کشورهای عضو ناتو تلقی کرده و علیه آن برخیزند و همچنین در ماده ۱۴ ذکر شده است که متون پیمان به دو زبان انگلیسی و فرانسوی معتبر می باشد. پیمان نزد دولت آمریکا سپرده می شود و آن دولت وظیفه دارد نسخه های مورد تایید را برای دولت های امضاکننده پیمان ارسال کند.

بعد از فروپاشی بلوک شرق در سال ۱۹۸۹ که شامل کشورهای کمونیستی اروپای مرکزی ، شرقی و شوروی بود و همچنین بعد از انحلال پیمان ورشو در سال ۱۹۹۱ ناتو به تغییراتی اساسی و بنیادین در ساختارها و سیاست های خود دست زد تا با چالش های نوین امنیتی برخورد کند، از اینرو از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۴ ده کشور به عضویت جدید ناتو در آمدند که از کشورهای کمونیستی سابق بودند، در تلاش های ناتو برای گسترش خود به حوزه بالتیک مذاکراتی صورت گرفت که منجر به موافقت عضویت سه کشور آلبانی ، کرواسی و مقدونیه در ناتو شد. هزینه های ناتو از طریق اعضای آن تامین می شود که سهم هریک به مقدار۲  درصد از تولید ناخالص داخلی آنان است .

مقر:

بروکسل - بلژیک

اهداف سازمان :

سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) بیشتر با هدف جلوگیری از گسترش نفوذ شوروی و مقابله با قدرت آن تاسیس شد ، اما در حال حاضر مبارزه با تروریسم یکی از اهداف مهم ناتو محسوب می شود. در نشست اخیر اعضای ناتو نیز بحث جنگ های سایبری در دنیای مجازی مطرح و فعالیت در این حوزه علاوه بر فعالیتهای زمینی ، هوایی و دریایی این سازمان مورد موافقت اعضاء قرار گرفت.

اعضای سازمان:

۲۸ کشور در حال حاضر عضو این سازمان هستند که عبارتند از : آمریکا - بریتانیا - فرانسه - دانمارک - بلژیک - هلند - لوکزامبورگ - کانادا - پرتغال - اسپانیا - آلمان - یونان - ترکیه - نروژ - ایتالیا - اسلونی - اسلواکی - مجارستان - ایسلند - رومانی - لهستان - رومانی - لیتوانی - لتونی - استونی - جمهوری چک - کرواسی - بلغارستان و آلبانی

دبیرکل ناتو :

جنر استولتنبرگ (jens stoltenberg  ( نروژی متولد ۱۶ مارس ۱۹۵۹  است او یک سیاستمدار است که دو بار بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۱ و ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۳ به سمت نخست وزیری کشورش انتخاب شد و از تاریخ ۱ اکتبر۲۰۱۴ به عنوان دبیرکل ناتو منصوب شده است . آقای استولتنبرگ فارغ التحصیل رشته اقتصاد از دانشگاه اسلو است . وی با عضویت در حزب کارگر فعالیتهای سیاسی خود را آغاز کرد و در سال ۱۹۹۳ به عنوان نماینده حزب وارد مجلس شد و بعد از آن سمت های مختلفی را بین سالهای ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۷  عهده دار بود از جمله آن وزارت صنایع ۹۳ تا ۹۶ و وزارت دارایی ۹۶  تا ۹۷  را می توان اشاره نمود . وی ازدواج کرده و دارای دو فرزند یک دختر و یک پسر می باشد. بعد از دو دوره پیاپی که به عنوان نخست وزیر انتخاب شد در سال ۲۰۱۳  و بعد از شکست در انتخابات و ترک دفتر نخست وزیری به عنوان فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در امور تغییر آب و هوا ( گرم شدن زمین ) فعالیت نمود تا اینکه در اکتبر سال ۲۰۱۴  در سمت دبیرکل ناتو جانشین آندوس فوگ راسموس دانمارکی که از سال ۲۰۰۹ این سمت را عهده دار بود شد.