این سازمان که یک نهاد تخصصی سازمان ملل متحد است در تاريخ 7 دسامبر 1944 در ضمن تنظيم و امضا پيمان حمل و نقل هوايي مرسوم به پيمان شيكاگو تشكيل گرديد که مأموریت آن هماهنگ‌سازی استانداردهای بین‌المللی پروازی و مدیریت خطوط هوایی در سطح جهان است . اولین کنفرانس در دنیا با چنین هدفی در سال 1910 با حضور نمایندگان 19 دولت که به عنوان کنفرانس پاریس معروف است تشکیل شد اما نتیجه ای در بر نداشت .پیشرفت های صنعت هوایی در جنگ جهانی اول دولت ها را بر آن داشت تا سازمانی را در این مورد بنا کنند ، همزمان با کنفرانس صلح ورسای کمیسیون هوانوردی تشکیل و مامور بررسی این موضوع شد و در پی آن بین دولت های امضاء کننده عهدنامه 1919 پاریس اتحادیه هوایی نیز به وجود آمد ، اما با توجه به عهدنامه هایی که بین برخی از دولت ها در سالهای 1926 و 1928 به امضاء رسید رژیم حقوقی سه گانه ای را برای پروازهای هوایی بوجود آورد و با گستردگی پیشرفت های صنعت هوایی در جنگ جهانی دوم کشورها برآن شدند تا برای بهره گیری بهتر از این صنعت در زمان صلح سازمانی متحد را بنیان گذارند که این امر در کنفرانس شیکاگو با حضور 52 کشور در سال 1944 محقق شد. دولت ايران نيز در سال 1327هجري شمسي رسماً به پيمان شيكاگو و در نتيجه به ايكائو پيوست. پيمان شيكاگو در 96 ماده تدوين شده و در ضمن آن براصول كلي حقوق بين المللي و هوانوردي از جمله اصل حاكميت دولت ها بر قلمرو و تابعيت هواپيما تاكيد دارد. سازمان ایکائو هواپیماها را به دو نوع کشوری و دولتی تقسیم کرده ، هواپیماهایی که دولتی نباشند و پرواز بین‌المللی انجام دهند هواپیمای کشوری محسوب می‌شود و طبق ماده ۵ معاهده شيكاگو هواپیمای دولتی به هواپیماهایی گفته می شود که کارهای نظامی، گمرکی و شهربانی (نیروی انتظامی) را انجام می‌دهند. در حال حاضر 191 کشور عضو ایکائو هستند. نپرداختن حق عضویت در این سازمان مانند سازمان ملل می‌تواند موجب تعلیق حق رأی آن عضو شود. این اتفاق برای کشورهای لهستان، اردن و نیکاراگوئه افتاده است.
مقر :
مونترال ـ کانادا
اهداف سازمان :
- سلامت و ایمنی پرواز
- امنیت پرواز
- حفاظت محیط زیست
- ارتقاء کارایی عملیات هواپیمایی کشوری
- استمرار عملیات هواپیمایی کشوری
- قانون و مقررات و تحکیم حاکمیت قانون بر هواپیمایی کشوری
منشور سازمان :
- اطمينان از رشد منظم و ايمن هواپيمائي كشوري بين المللي در سراسر جهان
- تشويق صنعت و طراحي هواپيما براي مقاصد صلح جويانه
- ترغيب توسعه خطوط هوائي، فرودگاه ها و تسهيلات هوانوردي براي هواپيمائي كشوري بين المللي
- پاسخ به نياز مردم جهان به حمل و نقل هوائي ايمن ، منظم ،كارا و با صرفه
- جلوگيري از تضييع اقتصادي ناشي از رقابت مضره
- حفظ حقوق دول عضو و تامين فرصت مساوي براي اعضاء براي برقراري سرويس هوائي بين المللي
- از بين بردن تبعيض ميان كشورهاي عضو
- افزايش ايمني پروازها در ناوبري بين المللي
- ارتقاء عمومي همه ابعاد هوانوردي
- و به طور كلي تعميم و توسعه كليه امور پشتيباني هواپيمائي كشوري بين المللي
ساختار سازمان:
سازمان بین‌المللی هوانوردی کشوری (ایکائو) از چهار رکن تشکیل شده است:
مجمع عمومی : این مجمع هر سه سال یکبار تشکیل می شود و نمایندگان دولت های عضو در آن حضور دارند و ضمن تصمیم گیری در مورد تغییرات اساسنامه و آینده سازمان ، رسیدگی و تصویب بودجه سازمان نیز بر عهده مجمع می باشد.
شورای دائمی : این شورا رکن دائمی سازمان است و از اعضای مجمع برای مدت سه سال انتخاب می شوند که تعدادشان از نمایندگان ۳۶ کشور می باشد. شورا ضمن انتخاب دبیرکل وظیفه بررسی امور مالی و اجرایی تصمیمات مجمع را دارد. علاوه بر آن در مسائل فنی مرتبط با سند ضمیمه معاهده می تواند قانونگذاری کند. و همچنین در صورت بروز اختلاف بین اعضاء و با درخواست یکی از طرفین شورا می تواند قضاوت و حکم صادر کند ، البته هر یک از طرفین دعوا می توانند نسبت به حکم صادره به یک مرجع داوری اختصاصی یا دیوان بین المللی دادگستری شکایت برند.
کمیسیون هوانوردی بین المللی : این کمیسیون مسئول مطالعه و ارائه طرحهای فنی برای بهبود وضع رفت و آمد هوایی بین کشورها است.کمیسیون دارای 12 عضو می باشد که شورا آنان را از بین افراد معرفی شده توسط کشورهای عضو انتخاب می کند. وهمچنین رییس کمیسیون با انتخاب شورا منصوب می شود.
دبیرخانه: امور اداری سازمان در دبیرخانه توسط دبیرکل و کارکنان همراه وی انجام می شود.
دبیرکل سازمان بین‌المللی هوانوردی کشوری (ایکائو ICAO)
خانم دکتر فانگ لیو (Fang Liu) چینی و بعنوان اولین زن به سمت دبیرکل سازمان ایکائو برای یک دوره سه ساله از اوت2015 انتخاب شده است. او قبل از انتصاب به عنوان دبیر کل به مدت هشت سال به عنوان مدیر در دفتر مدیریت و خدمات (ADB) ایکائو مشغول بوده است. وی قبل از پیوستن به ایکائو در اداره کل هواپیمایی کشوری چین (CAAC) در طول دوره بیست ساله فعالیتش در پست های مشاور حقوقی ، معاون، مدیرعامل و معاون مدیر کل، وزارت امور بین المللی حضور داشته است. او مذاکره کننده ارشد دولت چین برای توافق حمل و نقل هوایی دو و چند جانبه با کشورهای خارجی بوده است. دکتر لیو مدرک کارشناسی ارشد در قانون هوا و فضا را از دانشگاه لیدن هلند و دکترا در حقوق بین الملل را از دانشگاه ووهان، چین به دست آورده،او مدیر انجمن حقوق هوایی است . همچنین سخنرانی های گسترده ای در خصوص موضوعات بین المللی چون مقررات حمل و نقل هوایی و قانون هوا و فضا داشته است. وی بر زبان انگلیسی تسلط داشته و دارای دانش زبان فرانسه نیز می باشد.