صفحه اصلی / اخبار/ حقوق شهروندی / زخم جمهوری و پرسش های بدون پاسخ پلاسکو

زخم جمهوری و پرسش های بدون پاسخ پلاسکو

دکتر غلامرضا طیرانیان
زخم جمهوری و پرسش های بدون پاسخ پلاسکو

سقوط ساختمان پلاسکو به همه اقشار مختلف جامعه اعم از تابع و متبوع پیام داد . پیام او مسائل گوناگون از مباحث مختلف درس آموزنده شد برای تمامی مردم کشور خصوصا مالکان و مستاجران و دیگر متصرفان بنا‌های فرسوده و مشابه ان و برای دارندگان تخصص های متفاوت فنی، جامعه شناسان ، روانشناسان و حقوقدانان و بسیاری از پرسش‌های بدون پاسخ یا با پاسخهای مردد .

قوانین نتوانستند مانع بروز این مصیبت ملی شوند . و مسئولین نتوانستند یا نمی توانستند از آن پیشگیری نمایند!

ملت ایران بار دیگر شاهد فداکاری فرزندان خود برای نجات متصرفین این ساختمان بودندکه جان خود را در راه این فداکاری از دست دادند و خانواده های بسیاری بر اثر این حادثه سرپرستان و زندگی و آینده خود را نابود می بینند. تمامی متفکرین و متخصصین بایداز روزنه نگاه خود در باب این حادثه بیندیشند و بنویسند و کتبی تالیف کنند در حلد‌های متعدد. امید است با حصول صلح و سازش معقول و عادلانه و مستاجرین تمام مشکلات حقوقی بین انها حل و فصل شود و نیازی به مراجعه به دادگستری و رفت و آمد بسیار نباشد پرسش‌های زیر برای حقوق دانان ، قضات و وکلای دادگستری مطرح است ، حادثه ای که شاید قوانین نیز حکم صریحی در باره آن نداردند پرسش‌؟

1 – آیا به جان باختگان و مصدومان این حادثه دیه تعلق می گیرد و پرداخت این دیه بر عهده کیست؟

2 – آیا کل ساختمان قبلا بیمه شده است . چه شخصی یا اشخاصی باید ساختمان پلاسکو را در مقابل حوادث بیمه می‌کردند؟

3 – آیا مقصر و یا تقصیر در حفظ ساختمان برای مالک ایجاد مسئولیت می‌نماید، اعم از مسئولیت حقوقی و کیفری؟

4 – قانونی وجود دارد که مالک را مکلف به تجدید بنا ان می‌‌نماید . در صورت امتنای مالک در تجدید بنا چه مرجعی مسئول ساخت و هزینه آن چه مرجعی باید بپردازد.

5 – در صورت نابودی مورد اجاره به صورتی که اتفاق افتاده اجاره و رابطه استیجاری بین مالک و مستاجر باقی است یا منتفی می‌گردد؟

6 – آیا مستاجرین بدون تقاضای، اعزام مالک به تجدید بنا حق دارند حق کسب و پیشه و تجارت(سرقفلی خود را) از موجر (مالک) مطالبه نمایند و آیا زمان فروریختن بنا ملاک ارزیابی سرقفلی (حث کسب و پیشه‌ و تجارت ) مستاجرین، است و یا موقعیت و ارزش فعلی ماخذ تقدیم آن خواهد بود؟

7 – آیا با توجه به مسلوب المنفعه شدن ساختمان مستاجرین همچان به پرداخت اجاره بها می باشند و در صورت امتناع از پرداخت مالک حق تخلیه علیه مستاجر را دار یا خیر؟

8 – در صورت امتناع مالک از تجدید بنا، مستاجرین می توانند برای حفظ حوق  کسبی خود هزینه شخصی ساختمان را مجدد بنا کنند و یا حکم الزام مالک را به تجدید بنا درخواست نموده و در مقام اجرای حکم باید هزینه خود بنا را تجدید نموده، پس از طریق قانونی هزینه ‌های مذبور را از مالک مطالبه نمایند.

9 – مسئولیت تامین محل کسب موقت مستاجرین ساختمان تا تکمیل بنای مجدد‌ آن بر عهد کیست. مدیریت ساختمان در این مورد چه نقشی دارد و چنین حقی توسط مستاجرین قابل مطالبه است؟

10 – آیا قبل از تخریب ساختمان بین مالک و مستاجرین ساختمان یا با دیگران در رابطه با ساختمان و دعوای مطرح رسیدگی بوده یا خیر و در موقعیت فعلی تکلیف آن دعاوی چیست؟

11 – اگر برخی از مستاجرین مانند اجاره نامه رسمی باشند  یا مدت اجاره رسمی پایان یافته باشد در صورت درخواست مستاجر آیا موجر مکلف به تنظیم اجاره نامه است خصوصا با توجه به تلف شده عین مستاجره؟

و سوالات فراوان دیگری که پاسخ آن در مورد رابطه بر مستاجر متفاوت است یا رابطه سایر مستاجرین .

در زمان تصویب قانون مدنی، سپس قوانین متعدد راجع به روابط موجر و مستاجری چنین حادثه عظیم ودلخراشی با این دست و زیان بار بوجود نیامده بود تا مقررات صریحی در قوانین راجع به آن وجود داشته باشد و اصولا قانونگذار قادر به پیش بینی حوادث آینده و دارز مدت نیست ، آیا اصل این مسائل از طریق مراجعه به فناوی معتبر ممکن است یا برای اینده در نقص قانون از این حیث باید برطرف شود و ایا می توان از روح قوانین اجاره برای سوالات فوق و دیگر سوالات ، کلی استخراج نمود؟ وسعت اندیشه قاضی عادل در این قبیل موارد تا کجاست آیا می تواند در اجرای عدالت خود را در مورد سکوت جانشین قانونگذار  بنماید.

بنظر می رسد قبل از اقامه دعاوی اداره حقوقی قوه فضائیه و کانون‌های وکلای دادگستری در مدارس عالی حقوق وظیفه دارندجلساتی به منظور بررسی مسائل مربوط به حادثه ساختمان پلاسکو تشکیل داده و به پرسشهای مطروحه و بسیاری پرسشهای دیگر با ذکر منابع و ماخذ پاسخ دهند که راه‌گشای قضاوت و وکالت در دعوای اجتناب ناپذیر آینده مربوط به ان و موراد مشابه باشد، این وظیفه کلیه حقوقدانان است که در اینگونه موارد اثر  گذاری خود را نشان دهند.

سایر متخصصین امور ساختمانی نیز وظیفه داند ، عمل بروز حادثه را از نظر فنی مورد بررسی دقیق خود قرار دهند تا به کمک حقوقدانان و مقررات ملی ساختمان تجدید نظر شود و طرق پیشگیری فنی و حقوقی از این حوادث بررسی و به تصویب مراجع صالحه برسید. فارغ التحصیلان حقوق و سایر تحصیلات مرتبط نیز می توانند حادثه ساختمان پلاسکو را موضوع رساله دکتری خود قرار دهند .

مطالعاتی که نه تنها برای ایران که برای کل جهان مفید و موثر باشد.