اشاره – حقوقدانان ، اعضای جوامع صنفی هستند که در جایگاه وکلای مدافع ، مشاوران حقوقی ، قضات و دادستانها در نظامهای قضایی کشورهای مختلف جهان فعالیت می کنند و شماری از آنها در مراکز و مجامع حقوقی و قضایی بین المللی از جمله دادگاه جنایی لاهه یا مرکز داوری بین المللی و نهادهای حقوق بشری سازمان ملل متحد به خدمت مشغولند . اما ماهیت اصلی کار حقوقدانان چه در مقام وکیل مدافع و چه در سمت قضات دفاع از حقوق حقه موکلان و یا تلاش در راه اجرای عدالت و حاکم ساختن حکومت قانون در جوامع بشری است . حوزه دیگر فعالیتهای آنها ارایه مشاوره های حقوقی به افراد حقیقی و حقوقی و بنگاه های اقتصادی و صاحبان کسب وکارهای بزرگ به منظور حل و فصل چالش های حقوقی است که آنها در جریان فعالیتهای اقتصادی بار آن روبه رو می شوند . حقوقدانانی که در سمت های قضایی انجام وظیفه می کند برخلاف وکلا و مشاوران حقوقی منصوب دستگاه قضایی هر کشور هستند که وظیفه اصلی آنها رسیدگی به شکایات و اداره امور جلسات دادگاه ها و در نهایت صدور احکام مجازات برای متهمانی است که اتهامهای آنها در محاکم به اثبات می رسد . این دو گروه از حقوقدانان یعنی وکلا ، قضات و روسای دادگاه به خاطر طبیعت متفاوت حرفه و مسوولیتی که بر عهده گرفته اند ، همواره در تقابل با یکدیگر قرار دارند. چه وکلا در صحن دادگاه ها برای اثبات بی گناهی موکلان خود تلاش می کنند و قضات و روسای دادگاه ها با استناد به مدارک و اسناد دادستانها کاملاً مسیری در جهت عکس خواسته و هدف وکلای مدافع را در پیش می گیرند . البته در برخی از نظامهای قضایی ، وظیفه نهایی صدور رای بر عهده هیاتهای منصفه است که وکلا مدافع شناخت قبلی از آنها ندارند ولی با این همه وجود هیات منصفه از رودر رو قرارگرفتن وکلای مدافع با قضات دادگاه ها جلوگیری نمی کند در این میان طی دهه های گذشته اسامی شماری از چهره های برجسته حقوقی که در مقام وکیل مدافع و در دفاع از موکلان خود توانسته اند نام خود را به عنوان وکلای مدافع برجسته و شکست ناپذیر در تاریخ محاکم دادگستری برخی از کشورهای جهان خصوصاً آمریکا به ثبت رسانند که در شماره های گذشته صوراسرافیل با نام و سوابق کاری تعدادی از این گروه از وکلا که شنیدن نامشان خواب قضات و روسای دادگاه ها را آشفته می سازد و از آنها با عنوان وکلای مدافع ترسناک یاد می کند آشنا شده ایم گرچه وظیفه اصلی وکلا دفاع خوب و موثر از موکلین و رسالت قضات و روسای دادگاه ها اجرای دقیق عدالت درباره متهان است ، اما تحقیق این امر متناسب با نظامهای قضایی کشورهای مختلف امری نسبی است و ارتباط مستقیمی با قوانین قضایی و کیفری هر کشور دارد که بر اساس آن ارتکاب عملی که در یک کشور و نظام قضایی آن جرم و درخور مجازات محسوب می شود ممکن است در نظام قضایی کشور دیگری امری عادی جزو افعال و اعمال روزمره شهروندان به حساب آید و قابل طرح و رسیدگی در دادگاه نباشد . در این میان یک اصل مشترک در میان نظامهای قضایی جهان وجود دارد و آن احترام به رسالت حرفه و کالت و قضات از سوی کسانی است که به این حرفه ها اشتغال دارند . علاوه بر این حقوقدانانی که در حرفه وکالت و یا قضات فعالیت می کنند باید از حداکثر آگاهی ها و تجربیات حرفه ای و عملی برخوردار باشند و بتوانند حس احترام و اعتماد افکارعمومی را نسبت به خود و اعمال و افعال خود جلب کنند . آنها باید از حداکثر توانمندی فکری برای تجزیه و تحلیل جزییات مسایلی که به کارشان مربوط می شود برخوردار باشند . چون وکلا و قضات برخلاف پزشکان که تنها با جان و سلامت بیماران سروکار دارند ، سروکارشان با جان و مال و حیثیت و آبروی فردی و اجتماعی افراد است که در نتیجه کمترین غفلت و سهل انگاری ممکن است به مخاطره افتد . در اولین بخش از مطالبی که تحت عنوان آشنایی با وکلا و حقوقدانان برجسته جهان برای صفحه دریچه صوراسرافیل در نظر گرفته ایم ، با تعدادی از این چهره ها و شرح حال و خدمات آنها به اختصار آشنا خواهیم شد .
قسمت اول
خانم وکیلی که با جرج کلونی هنر پیشه معروف آمریکایی ازدواج کرد
خانم امل علم الدین حقوقدان اهل کشور لبنان که به نام امل رمزی کلونی نیز در میان لبنانیها شناخته می شود . این بانوی حقوقدان به خاطر فعالیتهای پیگیرش در زمینه حقوق بشر نامش به عنوان یک حقوقدان سرشناس در فهرست حقوقدانان برجسته جهان به ثبت رسیده است . خانم امل متولد سوم فوریه سال 1978 است که تحصیلات دوره کارشناسی خود را در دانشگاه آکسفورد انگلیس و کارشناسی ارشد در رشته حقوق را در دانشگاه نیویورک به اتمام رسانده است . او که همسر جرج کلونی هنرپیشه معروف آمریکایی است با برخورداری از سطح دانش بالا در حقوق بین الملل تا کنون در تعدادی از محاکم بین المللی به دفاع از موکلین خود که اغلب آنها افراد سرشناس بوده اند پرداخته است و موفق از دادگاه بیرون آمده است یکی از پرونده های بسیار جنجالی که این حقوقدانان لبنانی مسوولیت پیگیری آنرا بر عهده داشت ، پرونده نسل کشی ارامنه از سوی حکومت عثمانی ترکیه بود که از سوی دولت ارمنستان به خانم امل واگذار شده بود . گر چه ازدواج خانم امل با جرج کلونی در سال 2014 برای او شهرت زیادی به ارمغان آورده اما او حتی قبل از این ازدواج نیز به خاطر مهارتهای حرفه ای تحسین برانگیزی که در دفاع از موکلینش از خود بروز داده بود در محافل حقوقی جهان به عنوان یک وکیل و حقوقدان برجسته شناخته شده بود . این بانوی حقوقدان لبنانی تا کنون در عرصه های مرتبط با حقوق بشر و پیگیری مسایل حقوقی مرتبط با شرکتها و بنگاه های اقتصادی بزرگ به موفقیتهای چشمگیری نایل آمده است . خانم امل در عین حال یک مذاکره کننده حرفه ای موفق در امور تجاری نیز محسوب می شود . او به خاطر کسب همین شهرت حرفه ای ، از سال 2015 به سمت دادیار در محاکم قضایی انگلیس نیز منصوب شده است .
ژاک ورژه (GAQUES VERGES)
حقوقدان برجسته اهل کشور فرانسه ، متولد پنجم مارس 1925 ، این حقوقدان برجسته فرانسوی فرزند پدر و مادری از دو ملیت متفاوت است که پدرش در فرانسه به شغل دولتی اشتغال داشت . ورژه از این که فرزند یک خانواده از دو اقلیت قومی بود به خود می بالید. او در سنین نوجوانی به طور داوطلبانه برای انجام خدمت سربازی در ارتش ثبت نام کرد و در جبهه های جنگ دوم جهانی حضور یافت . بعد از پایان جنگ وارد دانشکده حقوق دانشگاه پاریس شد . او در دوران تحصیلات دانشگاهی رهبری دانشجویان رنگین پوست دانشگاه را برعهده گرفت و مدتی بعد به یک جنبش سیاسی دسته چپی بین المللی پیوست . او پس از سالها مبارزات سیاسی در خارج از مرزهای فرانسه دوباره به پاریس بازگشت و به حرفه وکالت پرداخت . اولین پرونده جنجالی وکالت که او دفاع از آنرا برعهده گرفت ، مربوط به زنی بود که به راه اندازی جنبش مخالفت بر ضد جنگ استعماری فرانسه در الجزایر متهم شده بود اما ژاک ورژه توانست با دفاعیات قدرتمند خود حکم تبرئه آن زن را به دست آورده سربلند و پیروز از دادگاه بیرون بیاید . ورژه به قدری از دریافت حکم برائت آن زن مبارز خوشحال شده بود که به موکل خود پیشنهاد ازدواج داد و ان دو باهم ازدواج کردند . اما اقدام این وکیل فرانسوی که حالا شهرتی به هم زده بود در دفاع از یک زن شورشی و سپس ازدواج با او به مذاق دولت وقت فرانسه که سخت درگیر جنگ با استقلال طلبان الجزایری بود خوش نیامد و مدتی به زندان افتاد . ژاک ورژه بعد از تحمل یک دوره دشوار در زندگی شخصی و اجتماعی دوباره به پاریس بازگشت و مجداداً مسوولیت دفاع از موکلینی را که از نگاه دولت فرانسه افراد شورشی و نامطلوب به شمار می آمدند ، برعهده گرفت . شماری از موکلین او را کسانی تشکیل می دادند که در گذشته ها ریاست دولت فرانسه را بر عهده داشتند ، ورژه به خاطر پذیرش مسوولیت دفاع از کسانی که سایر وکلا از ترس دولت جرات دفاع از آنها را نداشتند ، نامش در فهرست وکلای نامدار جهان به ثبت رسید و به یکی از چهره های حقوقی و سیاسی محبوب فرانسویان تبدیل شد . یکی دیگر از دلایل محبوبیت ورژه در میان مردم فرانسه ، اقدام شجاعانه او در پیوستن به ارتش آزاد فرانسه به رهبری ژنرال دوگل درسن هفده سالگی در جریان جنگ دوم جهانی و شرکت در نبرد به منظور ازادسازس فرانسه از اشغال نیروهای آلمان نازی بود .
کلارنس توماس (CLARENCE THOMAS)
این حقوقدان سیاه پوست آمریکایی در سال 1948 متولد شد . او از جمله حقوقدانانی است که به خاطر کارهای برجسته اش در نظام قضایی و محاکم دادگستری آمریکا شهرت و محبوبیت زیادی در میان مردم این کشور به دست آورد . او اولین حقوقدان سیاه پوست آمریکایی است که به سمت معاون دادگاه عالی آمریکا منصوب شد و در این سمت خدمات شایانی را در جلوگیری از پای مال شدن حقوق شهروندان سیاه پوست این کشور انجام داد. کلارنس توماس در اوان ورود به فعالیتهای اجتماعی قصد داشت به خدمت کلیسا درآید و لباس کشیشان را بر تن کند ولی مسیر حوادث در مبارزات سیاه پوستان آمریکایی به منظور کسب حقوق برابر سفیدپوستان که به ترور و مرگ مارتین لوترکینگ رهبر جنبش مدنی سیاه پوستان آمریکا منجر شد ، او را به تجدید نظر در تصمیم خود واداشت و به انگیزه ای برای او در تحصیل در دانشکده حقوق دانشگاه Yale و ورود به ارکان نظام قضایی آمریکا تبدیل شد . او مدارج ترقی در دستگاه قضایی آمریکا را یکی پس از دیگری طی کرد و مدتی نیز به سمت معاون دادستانی دادگستری ایالت میسوری منصوب شد و توانست با ادامه مبارزه در راه برابری حقوق سیاه پوستان مناصب مهمی را در وزارتخانه های دولت امریکا از جمله وزارت آموزش و پرورش این کشور و کسب کند . اما یکی از مهم ترین سمت های کلارنس توماس که به او امکان داد با قدرت بیشتری به دفاع از حقوق سیاه پوستان امریکا بپردازد تصدی ریاست کمیسیون برابری فرصت های شغلی و استخدامی سیاه پوستان با سفیدپوستان آمریکا بود . او بعد از طی این سمت ها ، سمت معاونت دادگاه عالی آمریکا را که اکثریت اعضاء آنرا محافظه کاران تندرو تشکیل می دادند و هیچ میانه ای با مقوله حقوق برابر برای سیاه پوستان ندانشتند عهده شد .
ایوان پاسکاروویچ (IVAN PASCAROVICH)
حقوقدان اهل جمهوری اسلواک کشوری که تا قبل از فروپاشی اتحاد شوروی و آزادی ملتها ی اروپای شرقی از یوغ کمونیسم ، با جمهوری چک کشور واحدی را تشکیل می داد و چکوسلواکی نامیده می شد . او در یک دوره بعد از دو پاره شدن کشور چکوسلواکی در سمت ریاست جمهوری کشور اسلواک انجام وظیفه کرد . او یکی از رهبران جنبش دموکراسی در دوران سلطه شوروی بر این کشور بود . ایوان پاسکاروویچ در ماه مارس سال 1941 متولد شد و از دوران جوانی فعالیت های سیاسی را به موازات تحصیل در رشته حقوق دانشگاه آغاز کرد او در مقام یک حقوقدان برجسته به دلیل محبوبیت زیادی که در افکار عمومی و رای دهندگان اسلواکی به دست آورده بود در چند دوره اسلواکی به دست آورده بود در چند دوره متوالی به ریاست جمهوری این کشور منصوب شد . گرچه پاسکاروویچ شخصاً فردی جنجالی نبود و علاقه ای به مقابله با مخالفان سیاسی خود نداشت اما دوران طولانی ریاست جمهوری او خالی از بحرانها و تنش های سیاسی در این کشور نبود . یکی از اقدامات جنجال آفرین او مخالفت با ساخت و نصب تندیس های شخصیت هایی بود که در دوران سلطه کمونیست ها به داشتن تمایلات فاشیستی و نازیستی شهرت داشتند . مخالفت او با تغییر دادستان کل جمهوری اسلواک پیش از فروپاشی نیز یکی دیگر از دلایل جنجالی بود که مخالفانش بر علیه او به راه انداختند . این حقوقدان و سیاستمدار برجسته اسلواکی سابقه تدریس در چند دانشگاه این کشور را در پرونده خدمات کشوری و آکادمیک خود دارد .