صفحه اصلی / اخبار/ حقوق و اقتصاد / تبیین آیین‌نامه ماده 169 برای مسئولان مؤسسات و بانک‌ها

تبیین آیین‌نامه ماده 169 برای مسئولان مؤسسات و بانک‌ها

تبیین آیین‌نامه ماده 169 برای مسئولان مؤسسات و بانک‌ها

علی رستم‌پور مدیرکل دفتر اطلاعات مالیاتی در رابطه با دریافت اطلاعات حساب‌های بانکی، اظهار داشت: از مسئولان مؤسسات و بانک‌ها دعوت به عمل آمد و آیین‌نامه ماده 169 مکرر برای آنها تبیین شد و اعلام کردیم، متعاقب این جلسه تفاهم‌نامه تبادل اطلاعات منعقد خواهد شد. تا جلسات فنی برای برقراری ارتباط سیستمی در بستر سامانه اطلاعات اقتصادی «بیتا» وزارت اقتصاد انجام شود.

به گزارش فارس مدیرکل دفتر اطلاعات مالیاتی افزود برخی بانک‌ها این تفاهم‌نامه را منعقد کرده و مباحث فنی برای برقرار شدن ارتباط سیستمی در جریان است. بخش دیگری از مدیران عامل بانک‌ها تاکنون تفاهم‌نامه را امضا نکردند، اما در شرف انجام است.

مدیرکل دفتر اطلاعات مالیاتی سازمان امور مالیاتی، با بیان اینکه به بانک‌ها اعلام شده، اظهارنامه‌های مالیاتی سال 95 باید با حساب‌های بانکی بررسی و تطبیق داده شود، اظهار داشت: فرجه زمانی حداکثر پایان تابستان سال جاری باید این دسترسی به حساب‌ها برای سازمان فراهم شود.  از 40 بانک و مؤسسه مالی اعتباری حدود 9 بانک تفاهم را امضا کرده و بقیه در شرف اجرا است. اطلاعات سال 95 را از بانک‌ها دریافت خواهیم کرد و اظهارنامه‌ها در حال دریافت است و پس از آن راستی‌آزمایی از نیمه دوم امسال شروع می‌شود. یکی از دغدغه‌های بانک‌ها بحث خروج سپرده‌ها از بانک خواهد بود و آن را ریسک تلقی می‌کنند، با این حال قول داده‌اند اطلاعات را یک‌باره و از کانال بانک مرکزی دراختیار بگذارند.

به گفته مدیرکل دفتر اطلاعات مالیاتی سازمان امور مالیاتی، دریافت همزمان اطلاعات حساب از تمامی بانک‌ها دغدغه آنها را حل خواهد کرد و مذاکرات با بخش فنی بانک مرکزی ادامه دارد. رستم‌پور در مورد اینکه رئیس سابق سازمان مالیاتی عنوان کردند بانک‌ها از ارائه حساب‌ها طفره می‌روند و با وجود گذشت 1.5 سال از اجرای قانون مالیات‌های مستقیم همچنان اطلاعاتی دریافت نشده است، بیان کرد: زمانی بانک‌ها و بانک مرکزی مقاومت می‌کردند، زیرا آیین‌نامه قانون وجود نداشت، اما آیین‌نامه با همکاری مشترک بانک مرکزی تدوین شد و به امضای وزرا رسید، مقاومت شکسته شد و بخش حقوقی بانک مرکزی تأیید کرد اصل محرمانگی برای دادن اطلاعات حساب‌های بانکی به سازمان مالیاتی وجود ندارد. اطلاعات تسهیلات ریالی و ارزی دراختیار سازمان است و بخش حساب‌های بانکی یعنی سپرده‌های دیداری و غیردیداری نیز که شامل جمع گردش  هر حساب و مانده پایان دوره را باید اعلام کنند. 420 میلیون حساب بانکی وجود دارد که جمع‌آوری این حجم، کار کوچکی نیست.

موارد قابل ملاحظه در خصوص ارسال اطلاعات صورت معاملات فصلی از سال 1396 و پس از آن

1- مشمولین اجرای تکالیف ارسال فهرست معاملات فصلی اشخاص ذیل می باشند:

الف) کلیه اشخاص حقوقی.

ب) اشخاص حقیقی گروه اول موضوع آیین نامه ماده 95 قانون مالیات های مستقیم.

ج) اشخاص حقیقی مشمول اجرای مالیات بر ارزش افزوده.

د) مشاغل خاص مورد اشاره در فصل دوم آیین نامه اجرایی ماده 95 جدید قانون مالیات های مستقیم.

2- در ماده 169 اصلاحیه جدید قانون مالیات های مستقیم مصوب 31/04/1394 امکان ارسال اطلاعات در قالب امتناع وجود ندارد.

3- حد نصاب تعیین شده برای معاملات کوچک در سال 1396 به مبلغ 000،000،220 ریال می باشد.

4- تا %5 حد نصاب تعیین شده در سال 1396 (000،000،11 ریال) در هر صورتحساب خرید از اشخاص حقیقی فعال اقتصادی، الزامی به درج شماره ملی فروشنده در صورتحساب نیست.

5- در سال های 1395 و قبل، در حالت %10 حد نصاب تعیین شده در صورتحساب خرید و فروش امکان ارسال اطلاعات به صورت تجمیعی وجود داشت. از سال 1396 به بعد %5 حد نصاب فقط در خرید از اشخاص حقیقی است که می بایست رکورد به رکورد برای هر صورتحساب ارسال اطلاعات شود و امکان ارسال اطلاعات به صورت تجمیعی وجود ندارد.

6- تا پایان سال 1395 اعمال حد نصاب معاملات کوچک به نسبت حد نصاب تعیین شده برای همان سال و هم برای خرید و هم برای فروش بود ولی از سال 1396 به بعد فقط برای خرید از اشخاص حقیقی است.

7- مهلت ارسال اطلاعات در سامانه صورت معاملات فصلی تا پایان سال 1395 تا یکماه پس از پایان هر فصل بوده با در نظر گرفتن این موضوع که پاییز سال 1395 تا پایان فروردین سال 1396 تمدید گردیده بود.

8-مهلت ارسال اطلاعات در سامانه صورت معاملات فصلی از سال 1396 به بعد تا یک و نیم ماه پس از پایان هر فصل می باشد، به عنوان مثال برای فصل بهار 1396 مهلت ارسال اطلاعات تا 15/05/1396 می باشد و ارسال اطلاعات بعد از این تاریخ مشمول %1 جریمه مبلغ صورتحسابهای ارسالی بعد از مهلت ارسال می گردد.

9- در موارد فروش به اشخاص حقیقی مصرف کننده نهایی، اشخاص حقیقی موضوع ماده 81 قانون مالیاتهای مستقیم و غیر مکلفین به ثبت نام در نظام مالیاتی، الزامی به درج شماره اقتصادی خریدار در صورتحساب فروش نمی باشد .

10- در موارد خرید از اشخاص حقیقی موضوع ماده 81 قانون مالیاتهای مستقیم و اشخاص حقیقی غیر مکلف به ثبت نام در نظام اقتصادی الزامی به اخذ شماره ملی نمی باشد و ارسال اطلاعات به صورت تجمیعی امکان پذیر می باشد.

11- غیر مکلفین به ثبت نام در نظام اقتصادی شامل اشخاص حقیقی غیر فعال اقتصادی و اشخاص حقیقی فعال اقتصادی به عنوان مثال در مناطق روستایی که به فعالیت بافت فرش، گلیم، جاجیم، گبه و سایر مشاغل و فعالیتهای خانگی روستایی اشتغال دارند می باشند.

11- در معاملاتی که با ارز انجام می شود، درج مختصات ارزی خواسته شده در گزارش فصلی از جمله نوع ارز، نرخ برابری، معادل ریالی و سایر موارد مرتبط الزامی است.

12- برای ارسال اطلاعات واردات و صادرات در سامانه اطلاعات فصلی، درج شماره کوتاژ و کد گمرک ترخیص کننده الزامی می باشد.

13- هر رکورد اطلاعاتی که در سامانه صورت معاملات فصلی ارسال گردیده است فقط امکان یکبار ویرایش توسط ارسال کننده همان رکورد را دارد و در صورت از بین رفتن یکبار امکان ویرایش باید به اداره کل اطلاعات و خدمات مالیاتی اداره کل امور مالیاتی مربوط به ارسال کننده اطلاعات مراجعه شود.

14- برای ارسال اطلاعات مربوط به خرید و فروش یا قرارداد با اشخاص خارجی می بایست کد فراگیر اتباع خارجی دریافت نمود:

الف). اگر شخص خارجی در ایران دارای اقامت یا دارای نمایندگی باشد، دریافت کد فراگیر اتباع خارجی از محل در نظر گرفته شده در سامانه عملیات الکترونیک سازمان امکان پذیر می باشد.

ب). اگر شخص خارجی در ایران دارای اقامت یا دارای نمایندگی نباشد، دریافت کد فراگیر اتباع خارجی از آدرس www.irsherkat.ssaa.ir امکان پذیر می باشد.

15- در آیین نامه اجرایی موضوع تبصره (3) ماده (169) اصلاحیه جدید قانون مالیاتهای مستقیم هر جا که عبارت کد اقتصادی وجود دارد، مترادف با شناسه ملی و شماره ملی می باشد که حسب مورد در صورت موجود بودن هرکدام از آنها، ارسال اطلاعات در سامانه صورت معاملات فصلی به وسیله آنها امکان پذیر می باشد.

16- به غیر از مواردی که در ماده (13) آیین نامه اجرایی تبصره (3) ماده (169) قانون مالیاتهای مستقیم مربوط به ارسال فهرست معاملات فصلی به عنوان موارد معاف ذکر گردیده اند، بقیه موارد از جمله اجاره املاک پرداختی و معاملات نقل و انتقال حسب مورد می بایست توسط مکلفین به اجرای موضوع در سامانه مزبور ارسال اطلاعات شوند.

17- مودیان مشمول اجرای موضوع که خرید، فروش، قرارداد و یا سایر موارد مندرج در سامانه صورت معاملات فصلی را انجام داده باشند می بایست اطلاعات هریک را حسب مورد به تفکیک ارسال نمایند در غیر اینصورت بابت هریک از موارد که تکلیف مربوط را انجام نداده باشند مشمول جرایم مقرر خواهند گردید.

18- در معاملات چند وجهی یا معاملاتی که دارای چند طرف می باشند مثل حمل و نقل مسافر بیمه حمل و نقل بار و حق العمل کاری ، شخصی که به عنوان حد واسط بین خریدار و فروشنده اصلی کالا و خدمت قرار می گیرد نسبت به ارسال اطلاعات چند وجهی اقدام می نماید و هریک از دو طرف اصلی خریدار و فروشنده در معامله، خریدو فروش خود را اعلام می نمایند. به‌طور مثال در موضوع حمل و نقل بار شرکت حمل و نقل و در موضوع بیمه نمایندگی بیمه در اطلاعات مذکور ارسال اطلاعات می نمایند.

19- معافیت از انجام تکالیف مربوط به ارسال فهرست معاملات فصلی برای اشخاص حقیقی که صرفا به انجام خدمات اشتغال دارند، صرفاً از زمان رای صادره دیوان عدالت اداری (04/03/1394) تا پایان سال 1394 بوده و با توجه به تصریح اصلاحیه جدید قانون مالیات های مستقیم مبنی بر اجرای اصلاحیه مذکور از ابتدای سال 1395، اشخاص حقیقی مشمول اجرای قانون نیز مکلف به اجرای موضوع بوده اند.

20- بعضی از اشخاص حقیقی به واسط حجم بالای فعالیت و فروش بالا در گروه اول موضوع آیین نامه اجرایی ماده (95) اصلاحیه جدید قانون مالیاتهای مستقیم قرار می گیرند و می بایست تکالیف مربوط به ماده (169) را انجام دهند و بعضی از اشخاص حقیقی از نظر حجم فعالیت در گروه اول قرار نمی گیرند ولی به واسطه مکلف بودن به اجرای ارزش افزوده مشمول اجرای ماده (169) نیز می شموند مثل نمایندگی های بیمه.( اشخاص حقوقی بدون استثناء باید تکالیف ماده 169 را اجرا نمایند)

21-در دریافت و پرداخت قراردادهای پیمانکاری، صرفا ارائه صورت وضعیت از سوی پیمانکار و تایید آن از سوی کارفرما تکلیفی در خصوص ارسال فهرست معاملات ایجاد نمی نماید و فقط در موارد دریافت و پرداخت در قراردادهای پیمانکاری می بایست نسبت به ارسال فهرست آنها در سامانه ذیربط از سوی مودیان حسب مورد اقدام شود.

22- معاملات چند وجهی ( حمل و نقل بار، حمل و نقل مسافر، حق العملکاری و بیمه) صرفاً توسط افراد واسط در موضوع از جمله  شرکت های حمل و نقل بار، نمایندگی های فروش بلیط هواپیما و قطار و اتوبوس، حق العملکارها، نمایندگی های بیمه و کارگزار،  تکمیل و ارسال می گردد و بیمه گر و بیمه گزار، شرکت های هواپیمائی و دیگر اشخاص حسب مورد اقلام اطلاعاتی خرید و فروش را تکمیل و ارسال خواهند نمود.