صفحه اصلی / اخبار/ صفحه آخر / سیب سین دوم ، همزاد سلامتی

سیب سین دوم ، همزاد سلامتی


با قلم :دکتر محمد علی دادخواه - وکیل دادگستری

خوانندگان همراه این نوشته بیاد دارند که در همپرسگی پیشین ،گفتیم نخستین سین هفت سین سنجد به شمار می آید و آن چراغ راهنماییست به سوی سرزمین خرد که با چشم دل ببینیم و با گوش جان بشنویم راز سین نخست را به پایان بردیم و سین نخست را بر همه سین ها برتری دادیم زیرا همه سین ها نشانه خداوند است اما سین نخست نمونه خداوند.

دانی که چرا ز میوه ها سیب نکوست                  نیمی رخ عاشق است و نیمی رخ دوست

زردی رخ عاشق است و سرخی رخ دوست            به به چه نکو بود دو تن در یک پوست

خوانندگان همراه این نوشته بیاد دارند که در همپرسگی پیشین ،گفتیم نخستین سین هفت سین سنجد به شمار می آید و آن چراغ راهنماییست به سوی سرزمین خرد که با چشم دل ببینیم و با گوش جان بشنویم راز سین نخست را به پایان بردیم و سین نخست را بر همه سین ها برتری دادیم زیرا همه سین ها نشانه خداوند است اما سین نخست نمونه خداوند. اکنون به رمز دومین سین سفره نوروزی کلید می گشاییم. در نگاه جامعه کاوان و اندیشه سیاست ورزان آرامش و پاسداری از دلهره و ترس نخستین خویش کاری فرمانروایان است.اگر از سرزمین آدمیان به پهنه پیکر انسان ره جوییم همین اندیشه و باور جان می گیرد که ارزشمندترین اندیشه انسانی مسئولیت در قبال سلامتی، بهداشت و پاسداری تن و جان همگان است. هر یک از ما مسئولیت خطیری بر دوش داریم که در آغاز یک نگرش  فردی است اما دستاورد نهایی آن همه جامعه را در بر می گیرد که آن پاسداری از سلامت خویش است. زیرا زیست سالم جامعه بشاش و پرنشاط را پدیدار خواهد ساخت. انسان برترین برگزیده پروردگار است این جایگاه پاسداری از سلامت آدمیان شایسته ترین توان اداره جهان را به ما پیشکش می کند که قوت و قدرت و دوام و هستی ما ریشه در آن دارد و هر گاه سستی و ناتوانی بر آدمی راه جوید و وی را بیمار و ناتوان سازد و مهره ای از پیکره سرمایه های انسانی را ناکارآمد دارد فرجام آن به همه سرزمین آسیب وارد خواهد ساخت. ناتوانی افراد در فرجام، بیماری و ناتوانی سرزمین را پی میریزد زیرا این سرمایه های انسانی هستند که ملت های مقتدر و کشورهای مستقل را بنیان می دهند و اداره می کنند یا گروه های حقیر و زبون را برپا می دارند.

دو دیگر اندرز سفره هفت سین پاسداشت بهداشت و سلامت است که آدمیان در هر حال و روزگاری هستند به تن درست و خوراک و پوشاک مناسب توجه شایسته روا دارند و در قبال سلامت خود و بهداشت و شادابی جامعه خویش متعهد و پاسخگو باشند. در یک نگاه کوتاه در می یابیم که هر گاه آدمیان در پی بهبود و سلامت تن و روان خود باشند جامعه ای تکاپوگر و پرتلاش خواهند داشت. گیاه پزشکان بر این گفته پای فشردند که مصرف روزمره میوه ها و سبزیجات به علت خاصیت نیروی ضد پوسیدگی نهفته در آنها (آنتی اکسیدان) سدی استوار در برابر بیماری های قلبی، سرطان در بدن ما به وجود می آورد. سفارش همه پژوهشگران خورد و خوراک آدمیان آنست که محبت به خود در پی سالم داشتن تن خویش دوستی با دیگران است زیرا هر کس که خود را سالم و توانمند نگه دارد در خدمت جامعه یاری ارزشمند است و در برابر انسان پلید و آلوده در خیانت جامعه و باری بر دوش دیگران است. کسی که فرصت رهایی خویش را ندارد بی گمان توان همیاری و همکاری و همراهی با دیگران را نیز نخواهد داشت. پس سلامت شخص فرصت همسویی با جمع را راهم می سازد. سبزاندیشی ما را فرمان می دهد که در آمد و شد با دیگران و عطش و نیاز یافتن و خواستن چنان با دیگران رفتار کنیم که چشمداشت آن داریم که با ما رفتار شود. بدینگونه مناسبت و جایگاه هر کنش و واکنش را به روشنی می یابیم. در نگرش کلان این فرهنگ یک مرز درونی را در هر شخص پی میریزد تا مرزهای اجتماعی بر آن پی بنا شود. این ساختار تحول ارزشمندی را به همراه خواهد داشت که نقشی کلیدی در سامان پیوند یاخته های زندگی جمعی ما را بازی می کند.

 دومین سین سفره هفت سین نگرشی بر این ساز و کار زندگی دارد. سیب همزاد سلامتی است که پس از سنجد مادر یا بزرگ خانواده آن را در کنار نماد خرد و عقل می نهد. سیب نماد سلامتی و درس نخست پابرجایی زندگی است که در گوش ما زمزمه می کند باید سالم زیست. هستی، بقاء،آرزو همه در گرو سلامتی است و چون عقل سالم در بدن سالم است سیب هشدار همین پیوند و پردازش آدمی به تندرستی خویش است. سرخی سیب به گونه ای به ما می گوید که چونان آتش گرم و دلپذیر باشیم. جا دارد به یک رفتار کهن که پیش از برانگیخته شدن زرتشت در ایران بوده است و تا زمان ساسانیان ادامه داشته چشم اندازیم در آن دوران مردم هر بامداد به یکدیگر آوا می دادند «سیب باشید» و انگیزه این پیام آن بوده که تندرستی و شادابی خود را از دست ننهی و مهرورز و پرنشاط بزی و هرگاه یکی از این ستونهای بالندگی و شادکامی و سازندگی و مهرورزی به سستی می گرایید باورشان آن بود که به سیب سلامت آدمی آسیب رسیده و آسیب زیانبار را در برابر سیب سلامتگر به شمار می آوردند.در اینکه اساس هر خواست و آرزو و اندیشه کامروایی و پیشرفت بستگی تام به سلامتی بدن ما دارد جای هیچ تردید و دودلی نیست. در اسطوره های ما نیز داستان دل انگیزی است که یک بیداری درونی را به انگیزه سلامت آدمی پی میگیرد.

مهر سبب به حوا

 در افسانه ای کهن آمده است که هنگام فرمان بیرون راندن آدم و حوا از مینو آدم به شتاب بهشت را ترک کرد و اشک ریزان در زمین جای گرفت و به سوی هند رهسپار شد و در زیر درختان انبوه چنان زاری کرد که چندین رود از اشک چشمش جاری شد و «پنجاب از اشک ریزی آدمی پدیدار شد» اما حوا از پذیرش فرمان خداوند و قبول و اجرای آن خودداری ورزید ندای آسمانی آمد که حوا بهشت را ترک کن حوا مویه می کرد و رخسار خود می خشود بدان سان که گونه های او ورم کرد و سرخ شد و در پی خارش حاصل از ناخن انگشتهایش گونه های او زخم گردید او موی خود می کند و شیون می کرد دو فرشته بازوی او گرفتند و به راه بیرونی بهشت او را بردند. همه بهشتیان از خودداری حوا و ایستادگی او افسرده شده بودند حوا به گونه ای از پذیرش دستور گریز داشت که بر روی پاهای خود نشسته بود تا نتوانند وی را به بیرون برند. فرشتگان به نزد او آمدند و پرسیدند چرا با خود چنین می کنی تو باید بهشت را ترک کنی و همه چشم به لبهای حوا دوختند تا در پاسخ چنین گویند وی در حالیکه اشک در دیدگانش نشسته بود گفت گویا شما نمی دانید بیرون از بهشت پر از بیماری و درد و آفت است فرشته ای خندان به تندی از نزد او رفت و پرشتاب بازگشت و با خود سیبی آورد و گفت این را بخور و هسته آن را بکار خوردن آن تو را از بیماری و آسیب در امان می دارد و حوا را به جده درافکندند حوا به نزدیکی دریا آمد و آن دانه را در زمین نشاند سرزمینی که هم اکنون بنام جده پرآوازه است جایی که مادر همه آدمیان نخست بر آن یار بار و بنه باز کرد آن دانه را که کاشته بود پاس داشت تا از زمین رست و هفتاد سیب از آن بدست آورد و امروزه نیزگونه های مختلف سیب به همین اندازه می رسد.

دلبستگی سیب و آدم

در کتاب الحیوان آمده است «اولین کسی که به تب مبتلا شد حضرت آدم بود چون تب بر او مستوری شد، جبرئیل به عیادت آمد، آدم از او پرسید این چه مرضی است که مرا بی حس کرده و گویی در تنور آتش انداخته اند؟ عرض کرد ای آدم این مرض نامش تب است و زندان خداست در زمین. گرمیش از آتش جهنم است و رسول مرگ است. حرارت تب نصیبه مومن است از آتش جهنم. پرسید معالجه تب به چه چیز است؟ گفت: آب سرد بر بدن بریز و چند دانه سیب تناول کن. آدم چنین کرد و بهبود یافت».

گویند روزی حضرت داوود در بهاران به درخت سیبی رسید و گفت: «خواهر با من سخن بگو» و درخت سیب یکباره پر از شکوفه شد. سیب را میوه سلامتی، آگاهی و هوشیاری نیز نام نهادند در فرهنگ و ادب پارسی به واژ های سیبستان و سیب چهره برخورد می کنیم که مولوی در هنگام سخن سرایی آنان را به کار برده است و پریچهر و گل چهره کسی است که روی وی همانند سیب سرخ باشد و بشاش و بانشاط.

 در باور اندیشه ایران کهن سیب از مهتاب یا تابش ستاره سهیل رنگ می گرفت در پزشکی پیشین بوییدن سیب را سبب قوت گرفتن بیمار می دانستند در فرخ نامه آمده است« هر که را سیب اندر زیر بالین کنند چون بخسبد به خواب اندر نترسد» در گفتاری از پیامبر آمده است که در بهشت سیبی از دست او بر زمین افتاد و به دو نیم شد. دوشیزه ای زیباروی و تسبیح گو از میان سیب بیرون آمد و خود را حورالعین معرفی کرد. عطار در اسرارنامه به این رخداد اشاره دارد:

چو سیبی را که اندر خرد بشکافت        توانی در میانش حورالعین یافت

ضرب المثل بسیار معروف فرهنگ غربی است که می گوید:

An apple a day keep a doctor a way   

 هر روز یک سیب بخورید از رفتن به سوی پزشک بی نیاز شوید.

گفتنی است در فرهنگ ما پیوند دلنشینی بین سیب و سلامتی و لبخند و شادابی دیده می شود.

لبخند تو را چند صباحی ست ندیدم              یکبار دیگر خانه ات آباد بگو سیب

رضا جمشیدی

تازه ترین بررسی های دانشگران گیاه پزشکی درباره سیب و پوست آن نشان داده که صد گرم سیب تازه به همراه پوست خود ترکیبی است که از رشد سلولهای سرطانی جلوگیری می کند در حفظ شادابی پوست موثر است. با استفاده از سیب می توان از ناراحتی هایی مانند خشکی پوست، ترک خوردگی آن، رنگ پریدگی و بسیاری از بیماری های مزمن جلوگیری کرد. پوست سیب خاصیت ضد سرطانی دارد و به گونه ای کارا بهبود ما را فراهم می سازد . این میوه افسونگر فشار خون را سامان می دهد حتی بو کردن سیب باعث کاهش فشار خون می شود دانشگران دانشگاه بیل آمریکا دریافته اند که تنها یک بار بو کردن سیب فشار خون را در اندک زمانی پایین می آورد و گروهی از دانشمندان با انجام آزمایشهای گوناگون بر روی پوست سیب دریافته اند که خواص و آنتی اکسیدانهای آن بیش از خود سیب است که می تواند برای آدمی سودمند و بهگر باشد.

این هشدار پاسداران سلامتی ماست که سیب با داشتن فیبر غذاییست که روند پیری ما را کند می کند زیرا در این میوه زندگی ساز ماده ای به پکتین وجود دارد که نوعی فیبر برای بیرون راندن مواد زائد بدن بشمار می آید ویژگی این میوه آن گونه است که همراه با ایمنی بدن و نیرومند ساختن کارکرد ساختار پیکر آدمی میزان آب مورد نیاز بدن را به گونه ای شگفت انگیز میزان می کند.

سی بار بگفتمت که سی بار مرا       از باغ وصالت دو سه سی بار مرا

سی بار برفتی و نیاوردی سیب     ای کرده خلاف وعده، سی بار مرا

بر این امید و آرزو که سال نو در سایه سار سیب سلامتی، از هر آسیب به دور باشید و در سیبستان زندگی سرور از دست ننهید.

 

0 نظر برای “ سیب سین دوم ، همزاد سلامتی

منتظر نظرات شما هستیم

نگران نباشید، ایمیل شما منتشر نمیشود.